Translatability of Wordplay in Audiovisual Texts on the Example of the Monty Python’s Flying Circus Series and its Spanish and Polish Translations

Praca magisterska porusza temat przekładalności, który zobrazowany jest za pomocą trzech wersji językowych serialu telewizyjnego Latający Cyrk Monty Pythona. W pierwszej kolejności prezentuje się przegląd opinii na temat przekładalności, wskazuje się również na te aspekty tekstów, które powszechnie uważane są za nieprzekładalne oraz na sposoby ich tłumaczenia. Szczególna uwaga poświęcona jest przypadkowi tekstów audiowizualnych. Następnie podejmuje się problem gier słownych – z wielu zademonstrowanych sposobów ich klasyfikacji wybrano jeden, który jest następnie wykorzystany w części analitycznej pracy. Ponadto zaprezentowane są różne techniki przekładu tego typu wyrażeń, przy czym najważniejsze miejsce zajmują te zaproponowane przez belgijskiego traduktologa Dirka Delabastitę. W kolejnej części omówiona jest twórczość grupy Monty Python, ze szczególnym uwzględnieniem stosowanego przez nią języka obfitującego w gry słowne. W części ostatniej, w oparciu o przyjęte podstawy teoretyczne, dokonuje się analizy technik przekładu gier słownych wykorzystanych w rozpatrywanych wersjach serialu. Wyniki służą do sformułowania wniosków na temat rzekomej nieprzekładalności tych wyrażeń.The thesis presents the subject of translatability, illustrated on the example of three versions of the Monty Python’s Flying Circus series. First of all, many opinions on translatability are presented, as well as various elements of a text which are considered untranslatable, together with methods of approaching them. The case of audiovisual texts is especially focused upon. Secondly, the problem of wordplay is discussed – of the many taxonomies of these expressions one is chosen to be used in the analytical part of the thesis. Moreover, many techniques of wordplay translation are presented, especially the ones differentiated by the Belgian scholar, Dirk Delabastita. The next part describes the work of the Monty Python group, with special attention given to their language abounding in wordplay. The last part relies on the established theoretical basis and analyzes the translation techniques of wordplay as used in the three translations of the series. The results are applied to come to a conclusion on the presumed untranslatability of these expressions.La tesina aborda el tema de la traducibilidad ilustrado con tres traducciones de la serie de televisión Monty Python’s Flying Circus. Primero de todo se evocan varios acercamientos a la cuestión, igual que se enumeran elementos comúnmente considerados intraducibles y maneras de tratarlos en el proceso de la traducción. De un modo concreto se diferencian las dificultades específicas dentro de los textos audiovisuales. En segundo lugar se plantea el problema de los juegos de palabras: tras proponer varias taxonomías se escoge una que se usa en la parte práctica del trabajo. Asimismo se enumeran varias técnicas de traducción de dichas expresiones, de un modo especial las diferenciadas por el investigador belga Dirk Delabastita. A continuación se comenta la producción del grupo Monty Python, poniendo énfasis en su lenguaje abundante en juegos de palabras. Por último, al apoyarse en las bases teóricas establecidas, se estudian las técnicas de traducción de los juegos de palabras empleadas en las traducciones de la serie investigadas. Los resultados se aprovechan para formular una conclusión acerca de la presunta intraducibilidad de dichas expresiones