Psychologiczne korelaty stresu pacjentów z opornym nadciśnieniem tętniczym i ich metody radzenia sobie

Wstęp. Związek cech osobowości, stresu psychologicznego z nadciśnieniem tętniczym był dotychczas przedmiotem licznych badań. Coraz więcej danych przemawia za wpływem zmiennych psychologicznych na rozwój nadciśnienia tętniczego, a także na przebieg leczenia. W związku z rozpowszechnieniem choroby nadciśnieniowej w populacji oraz zróżnicowanym pod względem medycznym przebiegiem jej leczenia warto przyjrzeć się również sylwetkom psychologicznym pacjentów, uwzględniając m.in. kryterium podatności na leczenie. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 180 pacjentów ze zdiagnozowanym nadciśnieniem tętniczym w przedziale wiekowym 55–70 lat. Projekt badawczy realizowano w 7. Szpitalu Marynarki Wojennej w Gdańsku Oliwie. Celem projektu badawczego była ocena związku pomiędzy odczuwanym stresem psychologicznym, sposobami radzeniem sobie ze stresem, cechami osobowości związanymi z emocjami a przebiegiem choroby nadciśnieniowej.Pacjentów podzielono na opornych oraz podatnych na leczenie. W badaniu wykorzystano następujące narzędzia: Kwestionariusz Poczucia Stresu M. Plopy, R. Makarowskiego, Kwestionariusz Radzenia Sobie ze Stresem P. Olesia, Inwentarz Osobowości Eysencka (MPI) w adaptacji M. Chojnowskiego, Skalę Kontroli Emocji (CECS) w adaptacji Z. Juczyńskiego, Skalę Typu A-Framingham w adaptacji Z. Juczyńskiego. Wyniki. Wyniki badań wskazują, że pacjenci z opornym nadciśnieniem tętniczym częściej odczuwają stres psychologiczny(64,54 ± 12,27 vs. 53,67 ± 14,24, p < 0.01), korzystają z emocjonalnych sposobów radzenia sobie ze stresem (67,78 ± 11,12 vs. 62,91 ± 12,21, p < 0,01), silniej kontrolują gniew (19,11 ± 4,40 vs. 17,92 ± 4,16, p < 0,05), depresję (17,51 ± 3,16 vs. 15,74 ± 3,05, p < 0,05), lęk (19,32 ± 4,62 vs. 17,15 ± 4,48, p < 0,01), przejawiają wybrane cechy Wzoru Zachowania A — pośpiech (0,63 ± 0,23 vs. 0,53 ± 0,24, p < 0,01) w porównaniu z grupą pacjentów z nadciśnieniem podatnych na leczenie. Wnioski: Uzyskane wyniki potwierdzają zgodność większości hipotez i tworzą spójny obraz psychologicznego funkcjonowania pacjenta z nadciśnieniem opornym jako osoby odczuwającej napięcie emocjonalne, stres intrapsychiczny,stres zewnętrzny, reagującej w sposób emocjonalny na sytuacje stresowe, dążącej do utrzymywania kontroliw sytuacjach emotogennych, cechującej się tendencją do funkcjonowania w pośpiechu