Bankalarda kredi karşılıkları sistemi ve vergisel incelemesi

ÖZETBankalarda Kredi Karşılıkları Sistemi ve Vergisel İncelemesi/ Ferhat SAYIM-Marmara Ün. 2005Bu tezin amacı bankacılık sektöründe kredi karşılıkları sistemini ve bu sistemin vergi karşısındaki durumunu ortaya koymaktır.Vergi matrahından indirilecek kredi karşılıklarının belirlenmesi hem vergi gelirleri hem de bankacılık sektörü açısından çok önemlidir. Türkiye'de, vergi matrahından indirilen kredi karşılıkları için hesaplanan kurumlar vergisinin ülkenin kurumlar vergisi gelirleri toplamına oranı % 40'ı bulmaktadır. Bu büyüklükte bir tutarın gelir gerçekleşmeden vergi olarak ödenmesi durumunda ise, bunun banka bilançolarına aşındırıcı etkisi büyük olacaktır.Yukarıda belirtilen amaca ulaşmak için;Birinci bölümde, karşılıkların ayrılma gerekçesi olan risk kavramı ve teorik bazda karşılık kavramı ile kredi karşılıkları incelenmiştir. İkinci bölümde kredi karşılıkları konusunda düzenlemelerin dünya örneklerine Dünya Bankasının bir çalışması çerçevesinde göz atılmıştır. Aynı kriterlerde Türkiye'deki durum ortaya konmuştur. Ayrıca on adet ülke ayrı ayrı incelenmiştir.Üçüncü bölümde kredi karşılıkları, Türk hukuk sistemindeki yeriyle ele alındıktan sonra mevzuattaki son haliyle karşılık ayırmanın usul ve esasları ayrıntılı olarak ortaya konmuştur. Ayrıca uzun bir hazırlık sürecinden sonra Haziran 2004'te yayınlanan ve Basel II olarak adlandırılan Yeni Sermaye Yeterliliği Uzlaşısı'nın kredi karşılığı mevzuatına muhtemel etkisine değinilmiştir.Dördüncü ve son bölümde ise kredi karşılıklarının algılanışı, yedek akçe ve kısaca değerleme, tüm karşılıkların vergi matrahlarından indirilmesi ile kredi karşılıklarının matrah indirimindeki durumu işlenmiştir.Türkiye'de kredi karşılıkları sistemi belirlenirken aşağıdaki temel hususlara dikkat edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.-Vergi indirimi sağlanırken vergileme ilkeleri göz önünde tutulmalıdır. Diğer sektörlere de benzer haklar tanınmalıdır.-Sisteme ilişkin mevzuat muğlak ifadelerden arındırılmalıdır. Bankalar arasında uygulama birliği sağlanmalıdır.ABSTRACTLoan Loss Provisions System and Taxation Study In Banks/Ferhat SAYIM- Marmara Un. 2005The aim of this thesis is to investigate loan loss provision system in the banking sector and to analyze this system in terms of taxation. The identification of loan loss provision, which is deducted from tax assessment, is very important for both tax income and banking sector. The calculated corporation tax for tax-deductible loan loss provision is to reach forty percent of total corporation tax revenue in Turkey. The payment of such large amount of tax revenue without any realized corporate income would have a considerable negative effect on balance sheet of banks.With the intention of above mentioned aim:In the first chapter: the risk conception, which is the reason of provision appropriation, provision and loan loss provision conceptions are examined on the theoretical bases.In the following chapter: some examples of loan loss provision arrangements in the world are analyzed according to the related World Bank working paper. The situation in Turkey is also analyzed based on the same criteria. Furthermore the arrangements in ten different countries are examined one by one.In the third chapter the methods and principles of appropriation of provisions are studied in detail according to the current Turkish Law System. In addition the probable effects of New Capital Sufficiency Accord, as know Basel II, to the body loan loss provision law.In the last chapter: different perception forms of loan loss provisions, reserves and evaluation topics, the tax treatment of all provisions and the tax deductibility of loan loss provisions are investigated.As a result of this study two basic suggestions are put forward.-The tax deduction process should be applied in respect to taxation principles. There must be similar tax deduction possibilities for other sectors except the banking sector.-The law related to the loan loss provision system should be purified from indefinite statements. There must be a unity between applications of different banks