22/Rola radioterapii jako leczenia samodzielnego i skojarzonego oraz wpływu wybranych sposobów frakcjonowania dawki promieniowania u chorych na zaawansowanego raka części nosowej i ustnej gardła

Celempracy jest ocena porównawcza skuteczności leczenia samodzielnego i skojarzonego promieniami oraz sposobów frakcjonowania dawki promieniowania u chorych na raka górnej i środkowej części gardła dokonana w oparciu o retrospektywny materiał kliniczny. Analizą objęto 283 chorych leczonych w latach 1989–2001 w Instytucie Onkologii w Gliwicach, u których radioterapia miała charakter radykalnego leczenia samodzielnego lub skojarzonego z chemioterapią. Podstawowym kryterium doboru był III i IV stopień klinicznego zaawansowania (z wykluczeniem postaci uogólnionej M1). Leczenie skojarzone: chemioterapia i radioterapia było prowadzone u 82 chorych. Chemioterapię stosowano w sekwencji z radioterapią, jako leczenie indukcyjne w 34 przypadkach, równoczesne w 25 i uzupełniające w 23. W przypadkach leczenia skojarzonego: indukcyjnego i uzupełniającego dawkę promieniowania podawano w oparciu o konwencjonalny system frakcjonowania (26 chorych), hiperfrakcjonowanie (21 chorych) albo frakcjonowanie przyśpieszone (10 chorych), natomiast u 25 chorych, u których przeprowadzono jednoczasową chemioradioterapię zastosowano tylko frakcjonowanie przyśpieszone. Samodzielną radioterapię przeprowadzono w oparciu o frakcjonowanie przyspieszone – 94 chorych, konwencjonalne – 85 chorych, hiperfrakcjonowanie – 22 chorych. Zaobserwowano znamiennie korzystny wpływ leczenia skojarzonego na długość przeżycia całkowitego, przeżycia bez objawów nowotworu oraz wyleczalność ogniska pierwotnego i przerzutowo zmienionych węzłów chłonnych szyi. Spośród wszystkich sekwencji leczenia skojarzonego, największą skutecznością cechowało się leczenie jednoczesne, które w 3-letnim okresie obserwacji wykazywało 18% przewagę w odsetku wyleczeń miejscowych i węzłowych w porównaniu do chemioterapii indukcyjnej i radioterapii oraz prawie 30% zysk w porównaniu do chemioterapii uzupełniającej i radioterapii. Na podstawie uzyskanych wyników można przypuszczać, że najbardziej optymalnym sposobem postępowania w stopniu III i IV raka części ustnej i nosowej gardła, a zwłaszcza w przypadkach występowania rozległych zmian przerzutowych w węzłach chłonnych szyi i/lub naciekach pozatorebkowych – jest jednoczesne leczenie skojarzone polegające na przyśpieszonym sposobie frakcjonowania dawki promieniowania i chemioterapii opartej o Cisplatynę