20/Analiza zaburzeń krzepnięcia u chorych na nowotwory narządów głowy i szyi leczonych napromienianiem lub metodą skojarzoną

CelCelem pracy była analiza zaburzeń układu krzepnięcia u pacjentów z zaawansowanymi (T3–T4) rakami narządów glowy i szyi poddawanych radykalnej radioterapii lub radiochemioterapii. Oceniano czas utrzymywania się zaburzeń krzepnięcia w sytuacji regresji guza. Podjęto próbę ustalenia algorytmu diagnostycznego zaburzeń krzepnięcia w aspekcie czynników ekonomicznych.Materiał i metodaDo badania włączono 33 chorych na raka regionu głowy i szyi. U wszystkich pacjentów stwierdzono miejscowe zaawansowanie T3–T4. Analizę układu krzepnięcia przeprowadzano przed, w trakcie i po zakonczeniu radioterapii. Szczegółowe badanie układu krzepnięcia obejmowało oznaczenie czasu APTI, czasu protrombinowego, poziomu fibrynogenu, czasu lizy w euglobulinach, stęzenia bialka Ci AT III, d-dimerów, PAI – 1, plazminogenu oraz PAP.WynikiWyjściowo we wszystkich przypadkach stwierdzono zaburzenia fibrynolizy pod postacią znaczego wzrostu PAI – 1 oraz w większości przypadków wzrostu plazminogenu i wydluzenia lizy w euglobulinach. Wzrost poziomu PAI – 1 utrzymywał się do zakończenia napromieniania niezależnie od stopnia regresji guza. U ponad połowy chorych obserwowano tendencję do skracania czasu APTT. Tylko u jednego chorego stwierdzono znamienny wzrost poziomu d-dimerów po zakończeniu leczenia. Na podstawie analizy wielowariantowej według modelu Coxa stwierdzono, że skrócony czasu APTT koreluje ze skróceniem czasu przeżycia.WnioskiUpośledzenie fibrynolizy pod postacią skróconego czasu APTT oraz znacznego wzrostu poziomu PAI – 1 przy istnieniu innych czynników ryzyka wynikających z choroby nowotworowej jest stanem predysponującym do wystąpienia choroby zatorowo-zakrzepowej. Istotny jest fakt, że może się on utrzymywać się niezależnie od stopnia regresji guza. Skrócony czas APTT może być czynnikiem prognostycznym negatywnie wpływającym na przeżycie. W tej grupie chorych należałoby rozważać włączenie leczenia przeciwzakrzepowego w zależności od przesłanek klinicznych. Istotnym problemem jest koszt oznaczania PAI – 1, który uniemożliwia stosowanie jego oznaczeń w badaniach przesiewowych. Wydaje nam się, że należałoby w badaniach przesiewowych posługiwać się oznaczeniami czasu APTT. Potwierdzenie jego wpływu na przeżycie wymaga dalszych badań opartych na większej grupie chorych