Wpływ międzyplonu i terminu wykonania orki na strukturę plonu i niektóre cechy jakościowe korzeni salsefii (Tragopogon porrifolius L.)

Due to frequent cultivation procedures and the chemicalization of crops the cultivated layer of soil is often subject to detrimental changes in its physical, chemical and biological characteristics. The aggregate structure of the soil disappears, the content of organic substance is lowered and the biological activity diminished. In order to reproduce the organic substance of the soil and improve its characteristics ploughed intercrops are introduced in the horticulture. The biomass of common vetch, tansy phacelia and oats were used for soil cultivation for the crop cultures of salsify. It was then confirmed, that independently from the intercrop plant used, the ploughed biomass had a significantly positive influence on the yield of salsify roots. The positive influence of the organic substance added to the soil on the percentage of marketable yield of roots and the total amount of crops were both confirmed. Among the investigated intercrops the common vetch had the most beneficial influence on the crops of salsify. The most beneficial method of cultivation of salsify crops proved to be its cultivation on ridged soil, which resulted in the largest crop yield and the largest percentage of marketable yield. The roots from this type of culture were also longer and had higher phosphorus content. Due to the beneficial influence on the root crops and its structure, the best time for ploughing of the biomass of the intercrops was the spring term.W wyniku częstych zabiegów uprawowych i chemizacji upraw, w warstwie uprawnej gleby zachodzą niekorzystne zmiany właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych. Następuje zanikanie struktury agregatowej gleby, zmniejszenie zawartości substancji organicznej i osłabienie aktywności biologicznej. W celu reprodukcji substancji organicznej i poprawy właściwości gleby wprowadzane są do uprawy rośliny międzyplonowe na przyoranie. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2006–2008, na glebie płowej. Rośliną doświadczalną była salsefia (Tragopogon porrifolius L.) odmiany ‘Mamut’. W badaniach uwzględniono trzy rośliny międzyplonowe: wykę siewną, facelię błękitną i owies; dwa sposoby uprawy roli: a) zespół uprawek przedsiewnych, siew roślin międzyplonowych w drugiej dekadzie sierpnia, orka przedzimowa (wymieszanie zielonej masy z glebą), b) zespół uprawek przedsiewnych, siew roślin międzyplonowych w drugiej dekadzie sierpnia, orka wiosenna (wymieszanie masy roślinnej z glebą) oraz dwie metody uprawy roślin: na redlinach i na płask. Uprawa roli pod salsefię z wykorzystaniem biomasy wyki siewnej, facelii błękitnej i owsa, jako źródła substancji organicznej, miała istotnie dodatni wpływ na wielkość plonu handlowego korzeni salsefii. Stwierdzono także jej dodatni wpływ na procentowy udział korzeni handlowych w plonie korzeni ogółem. Spośród badanych roślin międzyplonowych najkorzystniejszym wpływem na plonowanie salsefii wyróżniała się wyka siewna. Najlepszą metodą uprawy salsefii była uprawa roślin na redlinach, z której uzyskano największy plon korzeni i najwyższy procentowy udział plonu handlowego. Korzenie pochodzące z tej uprawy odznaczały się większą długością. Stwierdzono w nich także najwyższą zawartość potasu. Nie stwierdzono istotnego wpływu badanych czynników na zawartość azotu ogółem i fosforu w korzeniach salsefii. Pod względem wielkości plonu korzeni i jego struktury, najkorzystniejszym terminem przyorania biomasy międzyplonów był termin wiosenny