German names from Reszel from the 16th and 17th c. starting with letters C–E

Celem artykułu jest analiza nazwisk genetycznie niemieckich. Pochodzenie nazwisk ustalono za pomocą słowników onomastycznych lub leksykonów nazw miejscowości. W badanym materiale rękopiśmiennym wyodrębniono istniejące warianty nazwisk i starano się ustalić źródło ich pochodzenia. Na podstawie dwóch publikacji sprawdzono, czy analizowane nazwiska przetrwały do XVIII i XX wieku. Nazwiska te pochodzą od miejsca pochodzenia, od nazw miejscowości, od imion, od nazw zawodów oraz od przezwiska. Odmianki (warianty) posiada tylko sześć nazwisk. Przyczynami występowania wariantów są: polonizacja, w tym redukcja podwojonych spółgłosek w wygłosie, pominięcie niemego h, metateza oraz podwajanie spółgłosek bez uzasadnienia. Do XVIII wieku przetrwało tylko sześć nazwisk z 26, a do XX wieku – tylko dwa.This paper aimed to genetically analyse German surnames. The origin of the surnames was established with the use of onomastic dictionaries or lexicons of place names. In the manuscript material under examination, existing variants of the surnames were identified, and an attempt was made to establish the source of their origin, such as the Polonisation of the surnames. Based on two publications, it was determined whether the analysed surnames were preserved until the 18th and 20th centuries. These surnames are derived from: the place of origin, names of localities, given names, names of professions and nicknames. Only six surnames have variants (alternatives). The reasons for surname variants include Polonisation, including the reduction of doubled conso nants in the rime, the omission of the silent h, metathesis and the doubling of consonants without justification. Only six names out of 26 were preserved until the 18th century, and only two until the 20th century.marzena.guz@uwm.edu.plUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Humanistyczny, Katedra Języka NiemieckiegoBrechenmacher J.K., Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen. A–J, Limburg a.d. Lahn 1957–1960.Cieślikowa A., Grafia i fonetyka w nazwiskach Polaków, [w:] Studia linguistica in honorem Edvardi Breza, J. Trempała i in. (red.), Bydgoszcz 2008, s. 30–36.Czopek-Kopciuch B., Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995.Deutscher Familiennamenatlas, t. 2: Graphematik/Phonologie der Familiennamen II: Konsonantismus, K. Kunze, D. Nübling (red.), Berlin – New York 2011.Duden. Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, R. Kohlheim, V. Kohlheim (red.), Man nheim – Leipzig – Wien – Zürich 2005.Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, E. Polański (red.), Wrocław – Warszawa – Kraków 2003.Gottschald M., Deutsche Namenkunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung, Berlin 1954.Hartig J., Morhologie und Wortbildung der Familiennamen: Germanisch, [w:] Namenforschung. Ein internationales Handbuch zur Onomastik, E. Eichler i in. (red.), Berlin – New York 1996, s. 1259–1262Heling R., Poschmann B., Die Bevölkerung des Ermlands 1773. Die ältesten Prästation-stabellen des Hochstifts. Band 3 – Register. „Zeitschrift für die Geschichte und Alterstumkunde Ermlands“ 1997, t. 13, z. 3, s. 35–138.Henius Grosses Orts- und Verkehrs-Lexikon für das Deutsche Reich, H. Höpker (red.), Berlin [b.d.].Lica Z., Sposoby adaptacji nazwisk pomorskich genetycznie niemieckich w polszczyźnie, Gdańsk 2009.Łaniec J., Dzieje Reszla. Lata 1945–1991, Toruń 1997.Matusiak-Kempa I., Nazwiska mieszkańców komornictwa jeziorańskiego (XVI–XVIII w.), Olsztyn 2009.Mojzych-Rudowska S., Reszel, [w:] Biskupiec: z dziejów miasta i powiatu, W. Korycka (red.), Olsztyn 1969, s. 102–123.Naumann H., Familiennamenbuch, Leipzig 1989.Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, t. IV, L–Ma, K. Rymut (red.), Kraków 2005.Neumann I., Die Familiennamen der Stadtbewohner in den Kreisen Oschatz, Riesa und Grossenhain bis 1600, Berlin 1981.Rymut K., Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 2, C–D, Kraków 1992.Rymut K., Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 3, E–G, Kraków 1993.Smoczyński P., Trudności Niemców z wymową polską oraz związane z tym inne lingwistyczne problemy, „Język Polski” 1965, R. XLV, nr 1, s. 22-31.Wald S.G., Topographische Übersicht des Verwaltungsbezirks der Königlichen Preußischen Regierung zu Königsberg in Preußen, Hamburg 1979.Zoder R., Familiennamen in Ostfalen, t. I, Hildesheim 1968.26677