Društveni aspekti matematičkog obrazovanja

U radu se ispituje dvojna uloga matematičkog obrazovanja u društvu i to s jedne strane kao instrumenta tehno-ekonomskog razvoja, a s druge kao mehanizma za postizanje društvenog statusa. U tu svrhu razmatra se uloga matematičkog obrazovanja u povećanju ekonomske produktivnosti i kompetitivnosti, u (re)produkciji društvenih nejednakosti, kao i njegova važnost za aktivno građanstvo. Polazeći od koncepata ljudskog kapitala i znanja visokog statusa zastupa se teza da se ekonomski i statusni aspekt matematičkog obrazovanja ne mogu razmatrati odvojeno budući da aktualno (pre)naglašavanje ekonomskog aspekta pojačava tendenciju ka obrazovnoj reprodukciji društvenih nejednakosti što u konačnici može biti ekonomski disfunkcionalno. Autori naglašavaju potrebu za odmakom od obrazovnih politika usmjerenih primarno na ekonomsku učinkovitost pojedinca - svaćenog kao apstraktnog nositelja ljudskog kapitala - prema politikama koje pitanje razvoja ljudskih resursa povezuju sa smanjenjem strukturalnih nejednakosti u (matematičkom) obrazovanju i društvu općenito. (IN ENGLISH: The paper examines the dual role of mathematics education in society, on the one hand as an instrument of technological and economic development, and on the other as a mechanism for status attainment. Therefore, the authors discuss the role of mathematics education in raising economic competitiveness and productivity, in the (re)production of social inequalities, and its relevance for active citizenship. Drawing on the concepts of human capital and high status knowledge, it is asserted that the economic and status attainment aspects of mathematics education cannot be separated, since the actual (over)accentuation of the economic aspect strengthens the tendency for educational reproduction of social inequalities, which in the end can be economically dysfunctional. The authors emphasise the need for retreat from educational policies focused primarily on individual economic effectiveness – conceptualised through abstract holders of human capital – towards policies that combine the issue of human resources development with the question of structural inequalities in (mathematics) education and the wider society.