The Extent of Poverty and Tax and Benefit Policy Reforms in 2006-2010

The article aims to identify the impact of changes in tax and benefit regulations-introduced in Poland from 2006 to 2010-on household income distribution. A wide range of legal adjustments in income policy motivated this research agenda. The research method used is based on the decomposition of changes in income distribution and poverty indexes onto those that may be attributed to changes in the distribution of income and those caused by the tax and benefit adjustments. The so-called Shapley values for hypothetical disposable incomes generated by the different regulation systems were calculated in the article. The hypothetical incomes were simulated using the SIMPL tax and benefit microsimulation model. The study confirmed that changes in income distribution have a greater impact on the threat of poverty than those caused by regulatory adjustments. The results of the analysis indicate that in the 2006-2010 period, which was a time of relatively fast economic growth, more care was taken to enhance financial motivation to work than to reduce income inequalities. Despite a strong pro-efficiency policy, regulatory changes effectively protected the poorest households, as shown by changes in the poverty indexes.Celem artykułu jest identyfikacja wpływu zmian w regulacjach podatkowoświadczeniowych wprowadzonych w Polsce w latach 2006-2010 na zróżnicowanie dochodów gospodarstw domowych. Motywacją do podjęcia tego tematu był szeroki zakres zmian prawnych we wspomnianym obszarze prawa przy równoczesnej wysokiej dynamice wzrostu płac. Zastosowana metoda badawcza polegała na dekompozycji zmian wartości indeksów zróżnicowania dochodów (indeks Giniego, indeks Sena oraz indeksy z rodziny FGT) na części wynikające ze zmian w rozkładzie przychodu oraz regulacji podatkowo-świadczeniowych. W tym celu posłużono się wartościami hipotetycznych dochodów do dyspozycji, wygenerowanych za pomocą podatkowo-świadczeniowego modelu SIMPL, które wykorzystano do wyliczenia wartości Shapleya. Przeprowadzone badanie potwierdziło wyrażane wcześniej w literaturze przedmiotu przekonanie o większym wpływie zmian w rozkładzie przychodów niż zmian regulacyjnych na zmiany w skali zagrożenia ubóstwem. Wyniki analiz wskazują, że w okresie względnie dobrej koniunktury, w latach 2006-2010, bardziej dbano o stworzenie warunków umożliwiających poprawę finansowej opłacalności pracy, niż o zmniejszenie zróżnicowania dochodów. Równocześnie, pomimo silnie pro-efektywnościowego nastawienia, zmiany regulacyjne w analizowanym okresie skutecznie osłaniały dochody najbiedniejszych gospodarstw, o czym świadczy ich wpływ na głębokość i dotkliwość ubóstwa