Income inequalities and poverty in Poland in context of economic transition

Celem artykułu jest przedstawienie tendencji zmian poziomu nierówności dochodowych i ubóstwa w Polsce w kontekście zmian systemowych, zachodzących w kraju po drugiej wojnie światowej do czasów obecnych. Postawiono hipotezę, że sam poziom nierówności nie jest wystarczający do oceny tego zjawiska, gdyż istotną rolę odgrywa jego percepcja przez społeczeństwo determinowana czynnikami specyficznymi dla danego kraju. W treści artykułu omówiono kontrowersje związane z kryterium „sprawiedliwego podziału dochodu” oraz zaprezentowano dane statystyczne dotyczące nierówności i ubóstwa, a następnie zestawiono je z opinią społeczeństwa na temat tych zjawisk. Pozwoliło to na wyciągnięcie wniosków, że Polska jest krajem o przeciętnych nierównościach, a na ich ocenę nie bez wpływu pozostaje ciągłość instytucji nieformalnych.The aim of this paper is to present the level of income inequalities and poverty in Poland. These phenomena are discussed in the context of changes in the economic system which have taken place since the end of the Second World War. The author puts forward a hypothesis that not only the level of disparity itself is crucial but also its perception by society, which is determined by country-specific factors. The paper discusses the controversies associated with the criterion of ‘fair income distribution’ and presents data concerning inequalities and poverty. It can be concluded that income disparities and poverty in Poland are average and that their assessment is sometimes affected by the normative approach to the issue and continuity of informal institutions.magdalena.tusinska@ue.katowice.plWydział Ekonomii, Uniwersytet Ekonomiczny w KatowicachBalcerowicz L., 1993, Systemy gospodarcze. Elementy analizy porównawczej, Monografie i Opracowania nr 281, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa.Bieńkowski W., 2010, Unia Europejska a dylematy nowych państw członkowskich – przypadek Polski, [w:] Wzrost gospodarczy czy bezpieczeństwo socjalne?, W. Bieńkowski, M.-J. Radło (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.Future of Europe, European Commission, Special Eurobarometer 413, http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_413_en.pdf (data wejścia: 05.11.2016).Gilejko L.K., 2008, Dylematy drugiej dekady polskiej transformacji, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk.http://biznes.newsweek.pl/1-procent-superbogaczy-bedzie-mialo-wiecej-niz-resztaswiata,artykuly,355428,1.html (data wejścia: 19.07.2016).http://strateg.stat.gov.pl/ (data wejścia: 15.07.2016).https://www.wider.unu.edu/download/WIID3.3 (data wejścia: 15.07.2016).Konstytucja RP z 1997 roku, http://isap.sejm.gov.pl/ (data wejścia: 15.07.2016).Kozłowski S., 1998, Systemy ekonomiczne. Analiza porównawcza, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.Lis S. Miklaszewski S., 1993, Kraje europejskie wobec współczesnych procesów integracyjnych, PAN, Wydawnictwo „Secesja”, Kraków.Malinowski G.S., 2016, Nierówności i wzrost gospodarczy. Sojusznicy czy wrogowie, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.Marody M., 2015, Swojskość i przyszłość, [w:] Reforma kulturowa 2020 – 2030 – 2040. Sukces wymaga zmian, Krajowa Izba Gospodarcza, Warszawa.Mitręga D., 1999, Europejski model zabezpieczenia społecznego – rzeczywistość czy wyzwanie dla przyszłości, [w:] Europejska integracja gospodarcza – w kierunku jednolitego systemu gospodarczego, S. Swadźba (red.), Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej, Katowice.Morawski W., 2011, Socjologia ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.Pęciak R., Tusińska M., 2015, The fight against poverty in the European Union – expectations versus reality, “Journal of International Studies”, vol. 8, no. 2, DOI: 10.14254/2071-8330.2015/8-2/10.Piketty T., 2015, Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.Swadźba S., 2007, Integracja i globalizacja a system gospodarczy. Konsekwencje dla Polski, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.Trubek D., Trubek L.G., 2005, Hard and Soft Law in the Construction of Social Europe: the Role of the Open Method of Co-ordination, “European Law Journal”, vol. 11, no. 3.Wilkin J., 1995, Jaki kapitalizm, jaka Polska?, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.Wilkinson R., Pickett K., 2009, The Spirit Level. Why Greater Equality Makes Societes Stronger, Bloomsburry Press, New York.6(90)12413