Analysis of the translation of culture-specific items in Polish and Spanish subtitles of Ally McBeal.

Niniejsza praca podejmuje problematykę tłumaczenia odniesień kulturowych w przekładzie audiowizualnym, a szczególności stosowanych strategii i procesu decyzyjnego tłumacza. Celem pracy była analiza strategii używanych przez tłumaczy w tworzeniu polskiej i hiszpańskiej wersji napisowej amerykańskiego serialu Ally McBeal. W analizie posłużono się klasyfikacją strategii tłumaczeniowych stosowanych w wersji napisowej stworzoną przez szwedzkiego przekładoznawcę Jana Pedersena. W pierwszym rozdziale pracy omówiono przekład audiowizualny i jego cechy charakterystyczne, a także przedstawiono jego trzy główne metody: dubbing, wersję lektorską i napisy. Drugi rozdział pracy opisuje zagadnienie przekładu odniesień kulturowych w w ujęciu ogólnym i w tłumaczeniu audiowizualnym, a także czynniki wpływające na wybierane przez tłumaczy strategie translatoryczne. Ponato przedstawiono w nim klasyfikację tych strategii zaproponowaną przez Jana Pedersena. W trzecim rozdziale przybliżono wybrany przez autorkę materiał badawczy, czyli pierwszy sezon serialu Ally McBeal.. Dalsze części rozdziału to analiza ilościowa, przedstawiająca liczbę wystąpień każdej ze strategii w obydwu wersjach językowych, i analiza jakościowa, czyli wyszczególnienie i omówienie konkretnych przykładów ich użycia dla każdej z wersji językowych. W tym rozdziale podjęto również próbę opisania decyzji podjętych przez tłumaczy w trakcie tworzenia wersji napisowych.This paper deals with translating culture-specific items in audiovisual translation and in particular with strategies used by the translator and his process of decision making. The purpose of this study was to analyze the strategies used by the translators when creating Polish and Spanish subtitles for an American TV series Ally McBeal. The main theoretical framework of the thesis is Jan Pedersen’s classification of strategies used in rendering culture-specific items in subtitles. The first chapter of the study discusses audiovisual translation, its features and its three main methods: dubbing, voice-over and subtitles. The second chapter presents the issue of translating culture-specific items in translation studies and in audiovisual translation, as well as the factors influencing the translator’s decisions during his work. The chapter also includes a detailed description of the strategies for rendering extralinguistic culture-bound references in subtitles presented by Jan Pedersen. The third chapter is devoted to quantitative and qualitative analysis of the subtitles under study, the first of which shows the number of each strategy applied by the translators and the latter presents examples of each strategy used in Polish and Spanish subtitles