Konflikt cywilizacji i dzikości w wybranych dziełach Josepha Conrada i Williama Goldinga.

Głównym celem tej pracy jest ukazanie konfliktu pomiędzy cywilizacją i dzikością na podstawie analizy wybranych dzieł Josepha Conrada i Williama Goldinga. Obaj autorzy prezentują ludzką naturę jako zasadniczo złą i dziką. Pierwotne instynkty i impulsy istnieją w każdym człowieku i mogą zostać ujawnione w odpowiednich okolicznościach. Te warunki mają zarówno zewnętrzny jak i wewnętrzny charakter. Czynniki zewnętrzne to izolacja od cywilizacji i długotrwały kontakt z dziką naturą. Na wewnętrzne źródła zła składają się różne żądze, uprzedzenia i obojętność na cierpienie innych. Izolacja od cywilizowanych społeczeństw i żądza władzy wydają się być najsilniejszymi bodźcami. Cywilizacja europejska jest przedstawiona jako sztuczny wytwór, który ma za zadanie chronić ludzi przed ich własną dzikością. Jednocześnie, uniemożliwia im osiągnięcie samowiedzy i poznanie ich prawdziwego, wewnętrznego potencjału. Wartości moralne, tak jak prawa, sankcje, normy zachowania i rola opinii publicznej są przedstawione jako produkty cywilizacji. Dlatego, one również stanowią jedynie cienką warstwę pozorów, która w odpowiednich warunkach może być z łatwością porzucona. Jednostka oddalona od kontekstu swojego społeczeństwa i umieszczona w warunkach, w których przestrzeganie standardów europejskich nie jest prawnie obowiązkowe, jest skłonna oddać się moralnej dzikości. Zatem, moralność i przyzwoitość nie są naturalnymi przejawami człowieczeństwa, a jedynie pozorami utrzymywanymi w obawie przed sankcjami. Chociaż natura ludzka jest zła, niektóre jednostki potrafią powstrzymać wewnętrzną dzikość. Wyróżnia je siła wewnętrzna, wierność wobec zasad oraz współczucie i empatia. Ta praca jest podzielona na pięć rozdziałów. Pierwszy z nich jest poświęcony przedstawieniu historycznego i kulturowego tła. Proces kolonizacji Afryki jest omówiony jako kontekst wielu dzieł Conrada. Pisarz często wyrażał w nich swoje osobiste poglądy na temat imperializmu. Rozdziały: pierwszy, drugi, trzeci i czwarty poświęcone są analizie konfliktu pomiędzy cywilizacją i dzikością w kolejno: Heart of Darkness, An Outpost of Progress, Lord of the Flies, oraz Rites of Passage.The aim of this thesis is to explore the conflict between the concepts of civilization and savagery presented in the selected works of Joseph Conrad and William Golding. Both authors present humanity as inherently evil and savage. Primal instincts and impulses lurk within each human being and may be revealed, once certain circumstances occur. These conditions involve external and internal factors. The external causes are isolation from the civilized society and extensive contact with the wilderness. The internal sources of evil consist of various lusts, prejudice, presumptions and indifference to others’ suffering. Isolation from civilization and lust for power seem to be the most powerful factors.European civilization is presented as an artificial creation that protects people from their inner savagery, at the same time, preventing them from obtaining self-realization. They remain unaware of their true potential. Moral values, along with laws, sanctions, norms of behaviour, and the role of public opinion are presented as the products of civilization. Therefore, they also constitute a mere veneer that covers real human nature, and may be easily abandoned. Once an individual is removed from his society and placed in a surrounding, in which compliance with European standards is no longer obligatory, he is inclined to succumb to moral savagery. Thus, moral values and decent behaviour are not natural expressions of one’s humanity, but a pretense kept for fear of sanctions.The true nature of humankind is evil, but some people are capable of restraining their inner savagery and remain good. These individuals are characterized by inner strength, faithfulness to their principles and compassion for others’ suffering. This thesis is divided into five chapters. The first one deals with the historical and cultural background. Colonization is discussed as the context for many of Conrad’s works. They often express his personal views on the enterprise. The second, third, fourth, and fifth chapters deal with the analysis of the conflict between the two concepts presented in the primary sources: Heart of Darkness, An Outpost of Progress, Lord of the Flies, and Rites of Passage, respectively