Translation in popular culture – popular culture in translation, the Polish-Spanish intercultural relations on the example of translations of selected popular literature texts

Wydział Neofilologii: Instytut Filologii RomańskiejPopkultura staje się dziś kulturą pełnoprawną i dominującą, filtrem, przez który poznajemy rzeczywistość. Niniejsza rozprawa stanowi analizę wpływów popkultury na dzieła należące do literatury popularnej oraz przedstawia implikacje tego faktu dla praktyki przekładu i jego odbioru przez potencjalnego czytelnika kultury docelowej. Przeprowadzona w niniejszej rozprawie analiza przykładów zaczerpniętych z poczytnych dzieł literatury hiszpańskiej tłumaczonych na język polski oraz polskiej literatury popularnej tłumaczonej na hiszpański ma na celu próbę znalezienia odpowiedzi na pytania o główne cechy literatury popularnej oraz popkulturowe uwarunkowania mające wpływ na proces i odbiór przekładu w kulturze docelowej. Analizie poddana została seria poczytnych utworów literackich, które zyskały sobie miano literatury popularnej. Wśród nich znalazły przetłumaczone na hiszpański: Saga o wiedźminie Andrzeja Sapkowskiego oraz kryminał Koniec świata w Breslau Marka Kamińskiego oraz utwory hiszpańskie: Przygoda fryzjera damskiego Eduarda Mendozy, wybrane powieści i felietony Artura Péreza-Reverte, Cień wiatru Carlosa Ruiza Zafóna i Klan wilczycy Maite Carranzy. Rozprawę kończy podsumowanie, w którym zebrano cechy literatury popularnej świadczące o jej nastawieniu na szerokiego odbiorcę oraz podjęto próbę określenia roli popkultury w przekładzie oraz przekładu w popkulturze.Popular culture is becoming nowadays a filter through which we get to know the reality. The present work contains an analysis of the influence of popular culture on the popular literature and presents implications of these fact for the practice of translation and its reception by the reader in the target culture. An analysis of examples taken from the widely read works of Spanish literature translated into Polish and Polish popular literature translated into Spanish carried out in this paper consist an attempt to find answers to questions about the main features of popular literature and cultural factors affecting the translation process and reception in the target culture. A series of widely read literary works that have gained a reputation as popular literature has been subjected to the analysis. Among them a book series The Witcher by Andrzej Sapkowski and The End of the World in Breslau by Marek Kaminski translated into Spanish and Adventure of the Powder Room by Eduardo Mendoza, selected novels and essays by Arturo Pérez-Reverte, The Shadow of the Wind by Carlos Ruiz Zafón and War of the Witches by Maite Carranza translated into Polish. The present work ends with a summary which includes the characteristics of popular literature and an attempt to determine the relation between popular culture and artistic translation