Ebeveyn Tutumları, Davranış Problemleri ve Okula Hazır Bulunuşluk Arasındaki İlişkinin Öz-Düzenlemenin Aracılık Rolü ile İncelenmesi

This study aims to examine direct and indirect relationships between parenting styles, children’s behavioural problems, their self- regulation skills and school readiness. In scope of the research, the mediating role of children’s self-regulation skills was evaluated on parenting styles and school readiness and behavioural problems observed in children and school readiness. The data was obtained from 140, 66-72-month-children, enrolled at preschools affiliated to Ministry of Education in Central District of Burdur province in 2015-2016 education year, their parents and 8 teachers working at preschools. The obtained data were analysed with PROCESS macro, the direct and indirect path coefficients of the regression models were subjected to bootstrap analysis. It was determined that parental attitudes did not significantly predict school readiness of the children. On the other hand, attention/impulse control as a sub-dimension of children’s self-regulation skills proved complementary mediation role between children’s anxious/fearful behaviour and school readiness. The study also revealed the indirect-only mediation role of attention-impulse control between hostile/aggressive and hyperactive/distractible behavioural problems and school readiness. The results of the study indicate that children’s anxious/fearful behaviour affect their attention-impulse control skills in a negative way and children’s attention-impulse control skills affect their school readiness in a positive way. Findings of the study have been discussed in the scope of school readiness and suggestions are put forward in accordance with the results.Bu araştırmanın amacı, ebeveyn tutumları, çocuklarda görülen davranış problemleri, çocukların öz- düzenleme becerileri ve okul hazır bulunuşlukları arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri incelemektedir. Araştırma kapsamında, çocukların öz-düzenleme becerilerinin; ebeveyn tutumları ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki ve çocuklarda görülen davranış problemleri ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki aracı rolü araştırılmıştır. Araştırmanın verileri, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Burdur İli, Merkez ilçesinde MEB’e bağlı bağımsız anaokullarına devam eden 66-72 aylık 140 çocuk, bu çocukların ebeveynleri ve okul öncesi kurumlarda çalışan 8 öğretmenden elde edilmiştir. Elde edilen veriler PROCESS makro ile analiz edilmiş, regresyon modellerindeki doğrudan ve dolaylı yol katsayıları bootstrap analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda, ebeveyn tutumlarının çocukların okula hazır bulunuşluğunu anlamlı bir şekilde yordamadığı belirlenmiştir. Çocukların öz-düzenleme becerilerinden dikkat-dürtü kontrol becerileri, çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışı ile okula hazır bulunuşlukları arasında bütünleyici aracılık rolü; çocukların kavgacı/saldırgan olma ve aşırı hareketli/dikkatsiz olma davranışları ile okula hazır bulunuşlukları arasında ise sadece dolaylı aracılık rolünde olduğu sonucunda ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışının dikkat-dürtü kontrol becerilerini negatif yönlü yordadığı, çocukların dikkat-dürtü kontrol becerilerinin de çocukların okula hazır bulunuşluklarını pozitif yönlü yordadığını göstermektedir. Araştırmanın bulguları okula hazır bulunuşluk modeli kapsamında tartışılmış ve sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur