Metodologiczne przesłanki etyki przedsiębiorczości społecznej: perspektywa katolickiej nauki społecznej

Social entrepreneurship is an emerging discipline that provides innovative solutions to social issues such as exclusion, poverty, and unemployment. This field of study combines both economic and social aims. While the practical aspects of social entrepreneurship are valuable, good practice requires a deeper theoretical, ethical, and axiological understanding of social entrepreneurship. This study presents the current lack of knowledge of the normative and axiological determinants of social entrepreneurship due to the commonly held belief that every kind social activity is ethically right. In this context, the author formulates methodological premises of the ethics of social entrepreneurship based on Catholic social teaching.Przedsiębiorczość społeczna poszukuje innowacyjnych rozwiązań takich kwestii społecznych, jak wykluczenie społeczne, ubóstwo czy bezrobocie. Jest to umiejętność łączenia celów gospodarczych i społecznych. Doceniając praktyczne aspekty tej formy działalności, nie należy jednocześnie zapominać, że dobra praktyka zawsze wymaga teoretycznego – w tym etycznego oraz aksjologicznego – pogłębienia. Autor artykułu stawia tezę o niezadowalający stanie wiedzy właśnie na temat etycznych i aksjologicznych uwarunkowań przedsiębiorczości społecznej. Jego zdaniem, ten aspekt badań jest zaniedbany, ze względu na błędne przekonanie, że jeśli jakaś działalność ma charakter społeczny, to jednocześnie oznacza to, że jest etycznie poprawna. W tym kontekście autor formułuje w niniejszym artykule metodologiczne przesłanki wypracowania koncepcji etyki przedsiębiorczości społecznej w perspektywie katolickiej nauki społecznej.ADAM ZADROGA – teolog-moralista i ekonomista. Stopień doktora uzyskał na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w 2007 r. na podstawie rozprawy: Współczesne ujęcia etyki biznesu w Polsce. Próba oceny z perspektywy teologii moralnej. W 2014 r. ukończył również studia doktoranckie z ekonomii w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W badaniach naukowych koncentruje się na etyce życia gospodarczego oraz ekonomii społecznej. Jest autorem 60 publikacji naukowych.Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIAlford, H., G. Rusconi, and E. Monti. Responsabilità sociale dimpresa e dottrina sociale della chiesa cattolica. Milano: Franco Angeli, 2004.Bouchard, M. J., Ed. The Worth of Social Economy: an International Perspective. Brussels: P.I.E. Peter Lang, 2009.Chell, E. “Social enterprise and entrepreneurship: Towards a convergent theory of the entrepreneurial process.” International Small Business Journal. Vol. 25, No. 1 (2007): 3-19.Chell, L., J. Spence, F. Perrini, and J. D. Harris. “Social Entrepreneurship and Business Ethics: Does Social Equal Ethical?” Journal of Business Ethics, Vol. 133 (2016): 619-625.Chomątowska, M. “Nauka społeczna Kościoła a gospodarka społeczna.” Ekonomia Społeczna, no. 3 (2013): 67-79.Frączak, P. and J. J. Wygnański, Eds. Polski model ekonomii społecznej. Rekomendacje dla rozwoju. Zaproszenie do dyskusji. Warsaw: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, 2008, 15Guo, C. and W. Bielefeld. Social Entrepreneurship: an Evidence-Based Approach to Create Social Value. San Francisco: Jossey-Bass and A. Wiley Brand, 2014.Hannafey, F.T. “Entrepreneurship and Ethics: A Literature Review.” Journal of Business Ethics, vol. 46, no. 2 (2013): 99-110.Hoskinson, S., and D. F. Kuratko. The Challenges of Ethics and Entrepreurship in the Global Environment. United Kingdom: Emerald Group Publishing Ltd., 2015.John Paul II. Encyclical Letter Sollicitudo rei socialis. Vatican City, Italy: Libreria Editrice Vaticana, 1987.John Paul II. Encylical Letter: Centesimus annus. Vatican City, Italy: Libreria Editrice Vaticana, 1991.Lewicka-Strzałecka, A. Etyczne standardy firm i pracowników. Warsaw: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 1999, 30-32.Manzone, G. La responsabilità dell’impresa. Business Ethics e Dottrina sociale della Chiesa in dialogo. Brescia: Queriniana, 2002.Manzone, G. Il lavoro tra riconoscimento e mercato. Brescia: Queriniana, 2006.Manzone, G. Il volto umano delle professioni. Rome: Carocci Editore, 2011.Mroczkowski, I. Teologia moralna. Przedmiot. Definicja. Metoda. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2011.Pontifical Council for Justice and Peace. Compendium of the Social Doctrine of the Church. Vatican City, Italy: Libreria Editrice Vaticana, 2005.Second Vatican Council. Dogmatic Constitution on the Church: Lumen Gentium. Vatican City, Italy: Libreria Editrice Vaticana, 1964.Second Vatican Council. Pastoral Constitution on the Church in the Modern World: Gaudium et spes. Vatican City, Italy: Libreria Editrice Vaticana, 1965.Suchanek, A. Ökonomische Ethik, 2nd Edition. Tübingen: UTB, Stuttgart, 2007.Werhahn, P. H. Der Unternehmer. Seine ökonomische Funktion und gesellschaftspolitische Verantwortung. Trier: Paulinus, 1990.Wiemeyer, J. “Etyka przedsiębiorstwa w chrześcijańskiej perspektywie społeczno-etycznej.” In Społeczna odpowiedzialność gospodarki. Perspektywa interdyscyplinarna. Edited by S. Fel. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.Zadroga, A. “Ekonomia społeczna i nauczanie społeczne Kościoła. Wzajemne implikacje aksjologiczne.” Roczniki Teologiczne, no. 3 (2009): 213-229.16/114115