Family environment as a social context of an intellectually disabled person’s sexual development

Wydział Nauk Społecznych: Instytut PsychologiiCelem badań była analiza uwarunkowań postaw rodziców dziecka niepełnosprawnego intelektualnie wobec jego seksualności w okresie adolescencji. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o to, czy istnieją w środowisku rodzinnym dziecka niepełnosprawnego intelektualnie czynniki specyficzne (płeć i wiek dziecka, przekonania rodzica dotyczące realizacji własnej seksualności w rodzinie, jakość relacji intymnych rodziców) i niespecyficzne (stopień niepełnosprawności intelektualnej dziecka, dysfunkcje sprzężone, styl rodzicielstwa, subiektywne poczucie obciążenia) kształtujące postawy rodziców wobec jego seksualności. Badaną grupę stanowiło 76 rodziców dziecka niepełnosprawnego intelektualnie w stopniu lekkim lub umiarkowanym. W badaniu wzięło udział 55 kobiet i 21 mężczyzn. Otrzymane dane wskazują, że można wyróżnić trzy rodzaje tych społecznych środowisk: środowisko właściwe; środowisko przyzwalające oraz środowisko unikająco-eliminujące. Uzyskane wyniki nie pozwoliły na potwierdzenie w całości stworzonego modelu badawczego modelu. Tematyka niniejszej pracy wyrosła z założeń o formatywnym wpływie środowiska rodzinnego na rozwój i funkcjonowanie seksualne młodego człowieka z obniżoną sprawnością intelektualną, że szczególnym uwzględnieniem wzajemnego wpływu czynników indywidualnych i społecznych. Wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły na częściowe potwierdzenie tych założeń.The aim of conducted research has been an analysis of parental attitudes towards intellectually disabled child’s sexuality. The attempt was made to answer the question whether there are specific (child’s sex and age, parental convictions on fulfilling one’s sexuality in family, quality of parents’ intimate relations) and non-specific factors (degree of intellectual disability, linked dysfunctions, parental style, subjective sense of life burden) influencing parental attitudes towards their disabled child’s sexuality. The sample in the research consisted of 76 parents of intellectually disabled adolescents (mildly and moderately). 55 mothers and 21 fathers participated in the conducted study. The received results allowed to confirmed that there is the diversity of parental environments that shape a particular context for sexual development of an intellectually disabled child. The attained data have indicated the possibility of identifying of three parental environments for child’s development of sexuality: accurate, permissive, avoiding - eliminating environments. The outcomes showed that the whole assumed empirical model could not have been confirmed. The essential background of the presented dissertation has stemmed from the base assumption on influential nature of familial environment on the intellectually disabled youngster’s sexual activity. The mutual modification of individual and social factors specially has been taken into consideration. The outcomes allowed to confirmed the assumed empirical model in part