OSMANLI ŞEHİR MEKÂNLARINA BİR ÖRNEK: BOZAHANELER

Türklerin geleneksel içeceği olan boza; darı, pirinç, arpa, çavdar, irmik ve buğday gibi tahılların öğütülüp sonrasında içerisine su ilave edilerek pişirilmesiyle meydana gelmektedir. Bu içeceği Türkler çok eski zamandan itibaren tükete gelmiştir. XV. yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nda adını duyurmaya başlayan boza, bozahanelerin kamusal bir mekân olarak ortaya çıkmasını sağlamıştır. Osmanlı kentlerinde, etnik köken veya sınıf ayrımı olmadan insanların bir araya gelmesini sağladığı için bozahaneler esnaf gruplarının önemli bir parçası haline gelmiştir. Ayrıca bozanın Osmanlı toplumu tarafından sevilmesi de bu kurumun ihdas edilmesini sağlayan etmenler arasındadır. Bu çalışma, Osmanlı bozahaneleri ile ilgili müstakil bir çalışmanın yapılmamış olması hasebiyle ele alınacaktır. Araştırmada Başbakanlık Osmanlı arşivi ve şeriyye sicillerinden hareketle özellikle bozahanelerin kapatılmasına ilişkin tespitler ortaya konulacaktır. Bununla birlikte boza yapımı ve tarihsel gelişimi ile ilgili akademik çalışmalardan da yararlanılacaktır. Bozahanelerin, Osmanlı kent hayatındaki yeri ve öneminden de bahsedilerek ayrıca bozanın kültürel bir miras olarak bugüne kadar varlığını nasıl koruduğuna yönelik değerlendirmelerde de bulunulacaktır. Boza, the traditional drink of the Turks, is produced by grinding grains such as millet, rice, barley, rye, semolina and wheat, and then cooking them with water. Turks have been consuming this drink since ancient times. Boza, which began to be known in the Ottoman Empire from the 15th century and it has enabled boza house to emerge as a public place. in Ottoman cities, Boza house became an important part of artisan groups as they enabled people to come together without ethnic or class distinction. In addition, the liked of the Boza by the Ottoman society is among the factors that led to the opening of this establishment.This study will be dealt with due to the fact that our connection with the Ottoman Boza house has not been carried out. The investigation will be based on the Ottoman archives and court records, especially the findings about the closure of bozahanes. In addition, academic studies related to boza producing and historical development will also be utilized. By speak of about the place and importance of Boza house in Ottoman city life, it will also be found in consideration of how it has preserved its existence as a cultural heritage to date.Bu çalışma, 24-25 Haziran 2020 tarihleri arasında Ankara'da çevrimiçi olarak düzenlenen Uluslararası Genç Bilim Ve Sanat İnsanları Sempozyumu (GEBSİS)'de "Osmanlı Şehir Mekânlarına Bir Örnek: Bozahane Kültürü" başlığı altında sözlü olarak sunulan tebliğden geliştirilerek hazırlanmıştır