Le Progrès Agricole ; l'activisme au service de la France profonde (1887-1970)

Among the French agricultural papers, the Progrès Agricole, an Amiens weekly, is a particularly original example of duration : in its outlook, its management (the Raquet dynasty), in its ideology founded on the defence of the traditional agrairian values and a total adhesion to the different theses of the right wing movements. From its origins to 1920, the paper had a regional vocation : it defended the modern intensive agriculture of the wealthy farmers of the north of the Parisian Basin, its readers. During the inter-war period, it aimed at reaching a national audience by proposing the organisation of farmers on a corporative basis and by creating a league : the Farmers Fighting Mass. Very favourable to the Portuguese experiment of Salazar, it excepted a good deal of Vichy but its hopes were foiled. Suspended at the Liberation, the paper was published again in 1951. Hostile to the productivist mystique which seduced a large fraction of the rural world, opposed to the Common Market, it praised the traditional familial exploitation and a France of small productors, shop-keepers and craftsmen. Its passeist views, taken partly again by city ecologists, explained its loss of audience among farmers : increasing financial difficulties hastened its disappearance.Au sein de la presse agricole française, le Progrès Agricole, hebdomadaire amiénois, est un exemple particulièrement original de pérennité : par sa présentation, par sa direction (la dynastie Raquet), par son idéologie fondée sur la défense des valeurs traditionnelles et agrariennes et sur une totale adhésion aux diverses thèses de la droite. Des origines à 1920, le journal a une vocation régionale ; il défend l'agriculture moderne et intensive des exploitants aisés du nord du Bassin Parisien, ses lecteurs. Pendant l'entre-deux-guerres, il veut acquérir une audience nationale en proposant l'organisation de la paysannerie sur la base de la Corporation et en créant une ligue, la Masse de Combat des Paysans. Très favorable à l'expérience portugaise de Salazar, il attend beaucoup de Vichy, mais ses espoirs sont déçus. Suspendu à la Libération, le journal ne reparaît qu'en 1951. Hostile à la mystique productiviste qui séduit une large fraction du monde rural, opposé au Marché Commun, il exalte l'exploitation familiale traditionnelle, et une France de petits producteurs, commerçants et artisans. Ses vues passéistes partiellement reprises par les écologistes citadins, expliquent sa perte d'audience chez les agriculteurs ; des difficultés financières croissantes hâtent sa disparition.Binnen de Franse landbouwpers biedt Le Progrès Agricole, een weekblad uit Amiens, een mooi voorbeeld van continuiteit : het uitzicht bleef onveranderd, het blad bleef steeds in de handen van de Raquetdynastie, de idéologie bleef steunen op de verdediging van de traditionele waarden van het land en op een totale instemming met de stellingen van rechts. Van 1887 tot 1920 kent het blad een régionale verspreiding bij de rijke boeren van het noordelijke Parijse bekken en verdedigt de moderne en intensieve landbouw. In de période tussen de wereldoorlogen voert het blad een actie voor een corporatieve organisa- tie van de boeren en wil zo een nationale roi spelen. Zo wordt de liga «la Masse de Combat des paysans» opgericht (het strijdend blok van de landbouwers). Het blad spreekt zich zeer positief uit over de Portugese politiek van Salazar, stelt grote verwachtingen in het Vichyregime maar wordt in zijn verwachtingen beschaamd. Na de bevrijding wordt het blad geschorst, het blad zal pas in 1951 opnieuw verschijnen. Het staat vijandig tegenover de productivistische mystiek die een groot deel van de rurale wereld in zijn ban houdt, het is tegen de Gemeenschapplijke Markt en verheerlijkt verder het traditionele familiebe- drijf, en een Frankrijk van kleine bedrijven, handelaars en ambachtslui. Deze op het ver- leden gerichte visie werd gedeeltelijk overgenomen door de «groenen» uit de steden en dat verklaart meteen waarom het blad bij de landbouwers veld verloor. Financiële moeilijkhe- den verhaastten tenslotte nog de verdwijning.Hubscher Ronald. Le Progrès Agricole ; l'activisme au service de la France profonde (1887-1970). In: Revue du Nord, tome 64, n°252, Janvier-mars 1982. Amiens de jadis et de naguère. pp. 93-143