Szkolnictwo i praktyki zawodowe, zarządzanie karierą oraz aktywizacja zawodowa w Szwajcarii (CH) na przykładzie kantonu Valais

The article is divided into three sections which are intended to complement each other. The first presents the design and organisation of vocational education and training in Switzerland with the canton of Valais as an example. It forms part of the general education system and relies mainly on a dual track approach to learning (business – school) while being attentive to the labour market (qualifications – employability). The second part, after referring to important contextual elements (socio-economic, legislative aspects, trends in educational and professional career orientation), develops the career orientation programme within two sectors: firstly, that of schools (13-16 years) and secondly that of adults. The third and last part expounds the particular problems concerning the insertion of young people: the delicate transition between school and work. A specific measure is presented, that of the “Semester of Motivation” (SEMO) for young people between 15 and 24 years of age and facing a rupture in their school – work transition.Artykuł składa się z trzech sekcji, które wzajemnie się uzupełniają. W części pierwszej przedstawiono strukturę i organizację szkolnictwa zawodowego oraz praktyk zawodowych w Szwajcarii na przykładzie kantonu Valais. Jest to część składowa ogólnego systemu edukacji, która jest uzależniona od dwutorowego podejścia do nauczania (biznes – szkoła), przy jednoczesnym poświęceniu odpowiedniej uwagi specyfice rynku pracy (kwalifikacje – zdolność do zatrudnienia). Druga sekcja, w odniesieniu do ważnych elementów kontekstualnych (aspektów socjoekonomicznych i prawnych, trendów edukacyjnych i orientacji zawodowej), dotyczy programu orientacji zawodowej realizowanego w dwóch grupach wiekowych: w szkołach (dzieci 13-16 lat) oraz wśród dorosłych. Trzecia, ostatnia część przedstawia określone problemy dotyczące aktywizacji zawodowej młodych ludzi – cienkiej linii, która oddziela świat szkoły od świata pracy. Zaprezentowano specyficzne rozwiązanie, tzw. SEMO (semestr motywacji), skierowane do osób w wieku 15 do 24 lat przeżywających trudności związane z okresem przejściowym pomiędzy szkołą a pracą