School for countryside in Poland and worldwide – social and cultural contexts

This text draws some social and cultural problems connected with a primary school for countryside in Poland and USA. This is divided – except introduction – into four main parts. The first one deals with efforts undertaken in the past to improve education to the country. Problems associated with collective municipal schools are presented in the second part. Part three and four reflects on the research results of small schools in USA and Poland in XX and XXI c.W artykule zostały poruszone wybrane społeczne i kulturowe problemy funkcjonowania szkół podstawowych na wsi, na przykładzie Polski i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Poza wprowadzeniem, tekst składa się z czterech głównych części. W pierwszej przedstawiono niektóre próby poprawy powszechnej edukacji na wsi w przeszłości. Druga część poświęcona jest zbiorczości szkolnictwa na wsi, a przede wszystkim zbiorczym szkołom gminnym. Część trzecia i czwarta przedstawiają wyniki badań nad małymi szkołami w USA w latach 80. ubiegłego stulecia oraz w Polsce w XX i XXI wieku