Konsekwencje przekształcania elementów krajobrazu w atrakcje turystyczne

The constant dynamic development of tourism is currently causing a growing interest in fi nding new places and objects which can become attractive for tourists. Many possibilities are created by the use of landscape and its elements, the uniqueness of which allows for the creation of tourist attractions of various types. Simultaneously, making landscape available to tourists in the form of a tourist attraction has diverse consequences. Those effects can be positive or neutral, but it is increasingly more common for them to be negative. Landscape elements transformed into tourist attractions can become dominants of that landscape, and, with time, become a (positive or negative) symbol of a given place or area. The creation of tourist attractions based on landscape elements results in the modifi cation of existing landscape and the creation of transformed landscape. Making too many changes to the original shape of the landscape can increase the landscape’s tourist attractiveness as well as (which is more often the case) cause the decrease of its attractiveness to tourists. The aim of the article is to highlight the increasing usage of landscape elements in the process of creating tourist attractions and to identify the consequences of that process. The article is a review and from the methodological point of view the major role in its creation has been played by the methods of fi eld research: observation, participant observation, experiencing attractions and photographic documentations. The result of refl ections on the effects of transformations related to the tourist development of tourist attractions is the attempt to classify them and exemplify them.Stały, dynamiczny rozwój turystyki powoduje poszukiwanie coraz to nowych miejsc i obiektów, które mogą stać się atrakcyjne dla turystów. Duże możliwości stwarza wykorzystanie krajobrazu i jego elementów, ale kreowanie atrakcji turystycznych tego typu powoduje zróżnicowane konsekwencje, które coraz częściej mają charakter negatywny. Atrakcje turystyczne mogą dominować w krajobrazie, a z czasem stać się (pozytywnym lub negatywnym) symbolem danego miejsca czy obszaru. Modyfi kacja istniejącego krajobrazu może zarówno zwiększyć jego atrakcyjność turystyczną, jak i (co dzieje się częściej) spowodować zmniejszenie jego atrakcyjności dla turystów. Celem artykułu jest wskazanie na coraz częstsze wykorzystanie elementów krajobrazu w procesie kreowania atrakcji turystycznych oraz identyfi kacja konsekwencji tego procesu. Artykuł ma charakter przeglądowy i z metodologicznego punktu widzenia największą rolę w jego powstaniu odegrały metody badań terenowych: obserwacja, obserwacja uczestnicząca, doświadczanie atrakcji i dokumentacja fotografi czna. Rezultatem rozważań nad skutkami podejmowanych przekształceń związanych z turystycznym rozwojem atrakcji turystycznych jest próba ich klasyfi kacji i egzemplifi kacja