UWAGI DO STANOWISKA POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO W SPRAWIE DEBATY PUBLICZNEJ DOTYCZĄCEJ POSTULOWANYCH ZMIAN W ZAKRESIE PRAWNEJ DOPUSZCZALNOŚCI WYKONYWANIA ZABIEGU PRZERYWANIA CIĄŻY

SummeraThis paper refutes the arguments of the Polish Society of Gynaecologists and Obstetricians (Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, PTGP) on the regulations proposed in the 2016 citizens’ Stop Abortion bill*. We address both the medical and legal issues raised by the PTGP. In their discussion of the medical arguments and clinical cases the PTGP cite outdated medical data on the risk of death for pregnant women with pulmonary hypertension, and they also disregard the current guidelines issued by the European Society of Cardiology. In addition the PTGP put forward a completely groundless claim that the citizens’ Stop Abortion bill would prohibit prenatal diagnosis for therapeutic purposes. Their position on prenatal diagnosis gives the impression that its purpose is exclusively therapeutic, whereas in reality it is often used as a key instrument in modern eugenics. Our legal argument provides a comprehensive response to the allegation that the regulations of the citizens’ bill ruled out the possibility of effective medical treatment to save the life of a pregnant woman. The article discusses the issue in a detailed way, demonstrating why the PTGP’s allegation is erroneous. The PTGP focuses its criticism on the concept of a ‘direct threat to the mother’s life,’ claiming that the requirement that the threat be ‘direct’ precluded early life-saving treatment for the mother. This argument is based on an inadmissible premise, that when applied to a threat to the mother’s life which puts her in a situation of necessity, the term ‘direct’ could be understood as analogous to the use of ‘direct’ in situations of necessity warranting self-defence against assault. However, the ‘directness’ of the threat in the former situation relates to its inevitability but need not mean that it is imminent. Therefore, contrary to the PTGP claim, the provisions of the Stop Abortion bill do not curtail a medical practitioner’s chances to administer life-saving treatment for a pregnant woman in a life-threatening condition. * In the Republic of Poland a citizens’ bill may be brought to Sejm for the legislative procedure when a group of at least 100 thousand citizens submit a petition to Sejm requesting such a procedure for their bill. In 2016 450 thousand Polish citizens signed the petition asking Sejm to ban eugenic abortionW artykule odniesiono się do argumentów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, zawierających krytykę rozwiązań prawnych proponowanych w głośnym projekcie ustawy, który był przedmiotem inicjatywy obywatelskiej „Stop Aborcji” w 2016 r. Tekst odnosi się zarówno do wątków medycznych, jak i prawnych podniesionych w Stanowisku PTG. Wskazano m.in. na przytoczone przez PTG nieaktualne dane medyczne dotyczące ryzyka zgonu kobiet w ciąży z nadciśnieniem płucnym oraz nieuwzględnienie aktualnych wytycznych European Society of Cardiology przy opisie przypadków klinicznych. Wykazano jednocześnie, że PTG całkowicie bezpodstawnie twierdziło, jakoby projekt stanowiący przedmiot inicjatywy obywatelskiej „Stop Aborcji” zabraniał stosowania diagnostyki prenatalnej w celach terapeutycznych. Jednocześnie zwrócono uwagę, że Stanowisko PTG tworzy wrażenie jakoby diagnostyka prenatalna była wyłącznie ukierunkowana na działania o charakterze terapeutycznym, odwracając uwagę od faktu, że stanowi ona często instrument współczesnej eugeniki.W warstwie prawnej odniesiono się kompleksowo do zarzutu, jakoby regulacje projektu obywatelskiego uniemożliwiały podejmowanie skutecznych interwencji lekarskich mających na celu ratowanie zdrowia matki w ciąży. Krytyka PTG koncentrowała się na użyciu pojęcia „bezpośredniego zagrożenia życia matki”, utrzymując, jakoby wymóg „bezpośredniości” uniemożliwiał odpowiednio wczesne interwencje lekarskie w sytuacji nieuchronnego zagrożenia życia matki. Twierdzenie to zasadza się na nieuprawnionym uznaniu, że termin „bezpośredni” w odniesieniu do zagrożenia życia matki stanowiącego stan wyższej konieczności można rozumieć tak, jak termin „bezpośredni” w odniesieniu do zamachu uzasadniającego obronę konieczną. W tym pierwszym przypadku, bezpośrednie niebezpieczeństwo oznacza jego nieuchronność i nie musi oznaczać natychmiastowego zagrożenia, któremu chce się zapobiec. Tym samym, zaproponowane w projekcie rozwiązanie, wbrew twierdzeniom PTG, nie ograniczało lekarzowi możliwości ratowania życia matki-pacjentki