Repatriation of Poles from Luxembourg after Second World War

Pierwsze grupy Polaków znalazły się w Luksemburgu już pod koniec XIX w. Po I wojnie światowej państwo to było celem emigracji zarobkowej Polonii westfalsko-nadreńskiej. W latach 30. XX w. do Luksemburga udawali się również Polacy z kraju, gdzie na miejscu dostawali zatrudnienie w rolnictwie lub rzadziej w górnictwie. W czasach II wojny światowej liczba Polonii luksemburskiej poważnie spadła. Pojawiła się jednak niewielka grupa robotników przymusowych, skierowanych do pracy przez Niemców. Po zakończeniu wojny, europejskie rządy przystąpiły do akcji repatriacyjnej swych obywateli. Z inicjatywą wystąpiły władze Luksemburga, które zaproponowały Warszawie układ o wzajemnej repatriacji. Takowy został podpisany 24 VIII 1945 r. W powrocie do Polski zainteresowani byli głównie robotnicy przymusowi oraz „dipisi”. Grupy te borykały się z niezwykle trudną sytuacją socjalno-bytową. Stara przedwojenna emigracja zarobkowa zdążyła się już wtopić w otoczenie. Mimo słabej organizacji aparatu repatriacyjnego ze strony władz warszawskich, do Polski repatriowało się co najmniej 334 Polaków, głównie przez Belgię.The first waves of Polish emigrants arrived in Luxembourg at the end of 19th century. After the end of the First World War this country had become a destination of economic migration for Polish people living in the Rhine-Westphalia region. In the 1930s Poles were also leaving their country and heading for Luxembourg. There they were often employed in the agricultural sector and less commonly in the mining industry. During the Second World War the amount of Polish people in Luxembourg considerably decreased. However, there also appeared a small group of civilians who had previously been subject to forced labor for Germans. After the end of the war European governments started the process of repatriation of their citizens. The Luxembourg Authorities initiated the creation of a mutual agreement with Poland on the subject of repatriation. This document was signed on 24th of August 1945. Forced workers and ‘DPs’ were mostly interested in coming back to Poland. These groups were struggling with a deeply diffi cult social-economic situation. The previous migration wave which had appeared before the Second World War had already assimilated into the local society. Despite the poor organization of the repatriation machinery of the Polish Government, there were at least 334 people who successfully repatriated to Poland, usually through Belgium