Przestrzeń stanów technicznych w modelowaniu zadań eksploatacyjnych złożonego systemu technicznego

During an operation phase, a technical system accomplishes goals for the purpose of which it was designed and created. The execution of the system operation tasks induces changes in the system feature values. The changes origin from an impact of wearing factors, which can be divided into two groups, dependent on and independent, from the system operation. The state of the system is determined by the values of the system features. Therefore, during the operation phase, the state of the system is changing. If the physical features of the system reach the boundary values due to the wearing factors, the system switches to a boundary state and the further operation is not possible because of a risk of a failure appearance. The changes of the system state can be expressed in the system feature space. The dimensions of the space are the cardinal features of the system. In this paper, the space of cardinal features of the system was defined. The points in that space are the technical states of the system. For the dimensions of the space, the characteristic points and ranges were introduced. Within the space, the areas of ability, disability and limited ability of the system were formulated as well. The representation of system technical states in the defined space makes it possible to develop the numeric model of the system-operating task for an exemplary research object.W fazie eksploatacji system techniczny realizuje cele, dla których został zaprojektowany i wytworzony. Realizacja celów użytkowania systemu powoduje zmianę wartości cech systemu na skutek działania czynników wymuszających zależnych i niezależnych od jego działania. Stan systemu determinowany jest wartościami jego cech, co oznacza, że w fazie eksploatacji zmienia się stan systemu. Jeżeli na skutek oddziaływania czynników wymuszających wartości cech fizycznych opisujących stan systemu osiągną wartości graniczne, to system znajdzie się w stanie granicznym i jego dalsze użytkowanie doprowadzi do wystąpienia stanu niezdatności. Zmiany stanu systemu można wyrazić w przestrzeni jego cech, której wymiarami są cechy kardynalne. W pracy zdefiniowano przestrzeń cech kardynalnych systemu, której punktami są stany techniczne systemu. W przestrzeni tej wprowadzono wartości i przedziały charakterystyczne dla każdego wymiaru, określając tym samym obszary stanów zdatności, niezdatności oraz ograniczonej zdatności systemu. Dzięki odwzorowaniu stanów technicznych systemu w zdefiniowanej przestrzeni wykonano numeryczne modelowanie zadania eksploatacyjnego przykładowego obiektu badań