Badania nieniszczące jako główne narzędzie wspierające proces gospodarowania odpadami budowlanymi

Construction and demolition (C&D) waste management should be accordance with the waste management hierarchy. In practice, C&D waste are often downcycling. It is the result of many factors, including lack of awareness about the value inherent in waste. The paper presents analysis of the adaptability of non-destructive testing (NDT) methods for technical assessment of waste properties. As part of the work, non-destructive testing methods were described and classified in accordance with material and the features they enable testing. The publication presents examples of the use of NDT in the recovery of building materials during construction projects, in the field of influence of technical information of waste on the way it is managed. Finally, a scheme of waste management process during the renovation of an object with the application of NDT methods was presented.Gospodarka odpadami budowlanymi powinna odbywać się zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, a jej przestrzeganie może przynieść korzyści środowiskowe i finansowe [1], [2]. Prawidłowe gospodarowanie odpadami wymaga więc poprawnej oceny wartości odpadów (ich przydatności). Konstrukcje budowlane podlegają jednak procesom destrukcyjnym, których przebieg i przebieg są zróżnicowane i związane z szeregiem czynników, takich jak zmiany temperatury, wilgotność, występowanie obciążeń statycznych i dynamicznych oraz korozja chemiczna i biologiczna. Z tych powodów parametry techniczne produktu poddanego odzyskowi z reguły odbiegają od jakości produktu pierwotnego, stąd wymagają oceny. Brak prawidłowego oznaczenia parametrów mechanicznych materiału pochodzącego z odzysku a przeznaczonego na cele konstrukcyjne stwarza ryzyko wystąpienia awarii, co zniechęca do stosowania produktów pochodzących z recyklingu. Niepewność co do wyników odzysku jest jedną z głównych barier w stosowaniu materiałów pochodzących z recyklingu [28], [37], [39]. Inne bariery to opór organizacji [40] i trudność w przekonaniu konsumentów, że jakość produktów pochodzących z recyklingu jest właściwa. Określenie fizycznych i mechanicznych właściwości odpadów może być skutecznie przeprowadzone przy użyciu badań nieniszczących i semi-niszczących (NDT), które obejmują narzędzia i metody badawcze. Badania nieniszczące i semi-niszczące są praktycznymi metodami służącymi do określania właściwości i parametrów elementów konstrukcyjnych budynków. Zaletą obu metod jest możliwość prowadzenia badań na całym elemencie, bez znaczącej ingerencji w strukturę badanego materiału. W ramach NDT można wyróżnić następujące metody: badania organoleptyczne (ocena makroskopowa) oraz wszystkie badania techniczne oparte na metodach akustycznych, elektrycznych, radiologicznych lub elektromagnetycznych. Podstawowe cechy ocenianych elementów budowlanych to: kształt i wymiary elementu; parametry mechaniczne, fizyczne i chemiczne; położenie i zakres uszkodzeń; stopień korozji chemicznej i mikrobiologicznej. W artykule przedstawiono przegląd metod badań nieniszczących i seminiszczących które mogą być stosowane w ocenie elementów budowlanych przeznaczonych do odzysku. Syntetyczne opracowanie sporządzono dla takich materiałów budowlanych jak stal, drewno, beton i ceramika. Przedstawione w niniejszym opracowaniu praktyczne przykłady stosowania badań nieniszczących w ocenie odzyskiwanych elementów, potwierdzają przydatność metod NDT w gospodarce odpadami budowlanymi w celu odzyskania wyższej ich wartości. W oparciu o wieloletnie obserwacje, autorzy przedstawiają schemat gospodarowania odpadami budowlanymi z zastosowaniem metod NDT w obszarze robót remontowych (Rys.1)