Uwarunkowania rozwoju podaży surowców skaleniowych ze źródeł krajowych i zagranicznych w Polsce

The paper characterizes the domestic market for feldspathic raw materials, describing the most important features that influenced the supply, demand and end-use pattern. In Poland, since the mid-1990s the increase in demand for these materials have been observed. That has followed the expansion of the domestic tile industry, including the implementation of fast firing technology and development of porcelain stoneware tiles manufacturing. Thus resulted in the necessity of supplementing of the domestic production by increasing imports, coming not only from traditional suppliers, such as the Czech Republic and Scandinavian countries, but also from Turkey - a new one, emerged only in 2002. In a few years the last one turned to one of the largest Polish contractors, delivering good quality sodium feldspar, frequently obtained in course of simple processing. The article presents the most important foreign suppliers of feldspathic raw materials, emphasizing the sources of their obtaining. As one of the Polish producers - the Pol-Skal - stopped the production in 2010, and - as a consequence - domestic supply was reduced, an inevitable increase in imports should be anticipated in the forthcoming years, especially from Turkey, and other countries as well. Such a scenario will be attainable if the disadvantageous tendencies observed in 2009 in the construction industry are overcome, and the production of ceramic goods, especially tiles, is continued at least at the level recorded so far.W artykule scharakteryzowano krajowy rynek surowców skaleniowych, omawiając najważniejsze zjawiska decydujące o kształtowaniu się rodzimej podaży i popytu oraz kierunki wykorzystania tych surowców. W Polsce, począwszy od połowy lat dziewięćdziesiątych, datuje się wyraźne ożywienie zapotrzebowania na te surowce, którego przyczyną była ekspansja krajowego przemysłu płytek ceramicznych, a zwłaszcza wdrożenie technologii szybkiego wypalania i rozwój produkcji płytek gresowych. Spowodowało to konieczność uzupełniania krajowej podaży surowców skaleniowo-kwarcowych importem. Rosnące ilości surowców skaleniowych zaczęły być sprowadzane nie tylko z tradycyjnych kierunków, jak Czechy czy kraje skandynawskie, ale także - od 2002 r. - z Turcji. Ta ostatnia stała się w ciągu kilku lat jednym z głównych polskich kontrahentów, dostarczając dobrej jakości surowce sodowe, pozyskiwanie nierzadko na drodze prostej przeróbki mechanicznej. Artykuł zawiera charakterystykę najważniejszych zagranicznych dostawców surowców skaleniowych, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł pozyskiwania surowców sprowadzanych do Polski. W związku ze wstrzymaniem w 2010 r. produkcji surowców skaleniowych przez jednego z krajowych producentów - firmę Pol-Skal - i w konsekwencji ograniczeniem rodzimej podaży przewiduje się, że w najbliższych latach nastąpi wzrost wielkości importu, zwłaszcza z Turcji, a także innych kierunków. Będzie to jednak uzależnione od przełamania niekorzystnych tendencji w budownictwie, jakie zarysowały się w 2009 r., oraz utrzymania produkcji wyrobów ceramicznych, zwłaszcza płytek, na co najmniej dotychczasowym poziomie