Potrzeba badań hydrologiczno-glebowych w zachowaniu historycznych zespołów pałacowo-parkowych na przykładzie założenia w miejscowości Podwilcze, gmina Białogard (północno-zachodnia Polska)

Negative alterations of hydrological conditions connected with transformations of physical and chemical soil properties are important problems affecting condition of historic parks and gardens. Consequences of those alterations are noticeable in deteriorating condition of old trees, their dying and falling and also in destruction of compositive arrangement of park and garden. In the research results of complex hydrological, soil and dendrological experiments carried out in the years 2011-2013 in the area of historic park in localities Podwilcze (commune Białogard) were considered. In the park of Podwilcze as a result of drainage ditches neglect and rise of water level in no-flow artesian-fed pond water table rise took place within the park limits. Soil erosion, surface and underground flows, local inundations were also observed. It affected many fallen old trees, development of fungous diseases and natural succession of plants of wet habitats. Urgent hydrotechnical and meliorative works should be conducted in the analyzed park to regulate water-air relations meeting the optimal requirements of precious primary afforestation.Jednym z problemów wpływających na stan zachowania historycznych założeń parkowych i ogrodowych są negatywne zmiany warunków hydrologicznych, pociągające za sobą przekształcenia właściwości fizycznych i chemicznych gleb. Skutki tych zmian uwidaczniają się w pogarszającym się stanie zdrowotnym, zamieraniu i wykrotach cennego starodrzewu oraz w zniszczeniu układu kompozycyjnego parku i ogrodu. W pracy przedstawiono wyniki kompleksowych badań hydrologiczno-glebowych i dendrologicznych prowadzonych w latach 2011-2013 na terenach zabytkowego parku w miejscowości Podwilcze (gmina Białogard). W parku w Podwilczu na skutek zaniedbania rowów melioracyjnych i podniesienia poziomu wody w bezprzepływowym stawie zasilanym wodami artezyjskimi, nastąpiło wyraźne podniesienie poziomu wód gruntowych w obrębie założenia parkowego, jak również obserwowano erozję materiału glebowego, przepływy powierzchniowe i podziemne oraz lokalne podtopienia terenu. Spowodowało to liczne wykroty starodrzewu, rozwój chorób grzybowych i naturalną sukcesję roślin siedlisk wilgotnych. W analizowanym parku należy podjąć pilne prace hydrotechniczne i melioracyjne w celu uregulowania stosunków wodno-powietrznych, spełniających optymalne wymagania cennego pierwotnego zadrzewienia