Miejska powódź błyskawiczna w Gdańsku w 2001 roku

Floods in urban areas cause considerable economic losses and affect many people. Measures for flood mitigation in urban areas are primarily of an engineering character, however, existing city infrastructure very often restricts the introduction of appropriate new constructions. The city of Gdańsk is situated at the mouth of the Vistula river, on the area, which forms Vistula delta. It is the most flood-prone agglomeration in Poland. Now there are three possible flood sources. The first is from the moraine hills, in case of intensive precipitation. This area was recently rapidly urbanized. The second source of fl ood is from the Gulf of Gdańsk caused by storm surges and the third is from main channel of Vistula river in case of very high discharge or ice jam. The city of Gdańsk is situated within a complicated system of rivers and channels called Gdańsk Water Node (GWN). It is influenced by the discharge of rivers flowing from the moraine hills in the west, and from possible storm surges in the Gulf of Gdańsk. In July 2001 a severe flash flood, arising for the fi rst time from the moraine hills, caused by very intensive rainfall, hit Gdańsk. In the paper description of the operation of GWN, the flood cause, run and damages are presented. Description of measures, which were proposed to mitigate infl uence of a similar flood in the future are given. These measures were proposed on the basis of detailed field measurements, hydrologic analysis, hydraulic calculations and possible hydro-engineering developments.Powodzie na obszarach miejskich powodują ogromne straty ekonomiczne, a także nieraz śmierć ludzi. Działania podejmowane dla ograniczenia skutków powodzi na obszarach miejskich mają charakter zabiegów inżynierskich, jednak istniejąca infrastruktura ogranicza wprowadzenie właściwych nowych konstrukcji. Miasto Gdańsk usytuowane jest u ujścia Wisły, na terenie, który tworzy deltę Wisły. Jest to najbardziej zagrożona powodziami aglomeracja w Polsce. Istnieją trzy potencjalne obszary kształtujące przepływy powodziowe. Pierwszy obejmuje wzgórza morenowe, ostatnio intensywnie urbanizowane. Drugi to Zatoka Gdańska z której nagły napływ wód spowodowany jest spiętrzeniami wiatrowymi, a trzeci to główne koryto Wisły podczas wysokiego przepływu lub zatoru lodowego. Gdańsk jest usytuowany w skomplikowanym systemie rzek i kanałów zwanego Gdańskim Węzłem Wodnym (GWW). W lipcu 2001 roku nawiedziła ten obszar groźna powódź wywołana gwałtowną ulewą. W referacie przedstawiono opis i działanie GWW, przyczynę powodzi i jej przebieg oraz spowodowane straty. Przedstawiono propozycje w celu złagodzenia podobnej powodzi w przyszłości. Podano również rozwiązania, które zostały zaproponowane na podstawie szczegółowych pomiarów w terenie, analizę hydrologiczną, obliczenia hydrauliczne i możliwe rozwiązania inżynierskie