İMALAT SANAYİİ VE HİZMETLER SEKTÖRÜNÜN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KALDOR YAKLAŞIMI ÇERÇEVESİNDE SEÇİLİ GEÇİŞ EKONOMİLERİ

Ekonomik gelişmişliğin sağlanmasında sanayileşmenin rolü özellikle II. Dünya Savaşı sonrası dönemde literatürde en çok tartışılan konulardan birisi olmuştur. Bu doğrultuda, sermayenin göreceli olarak kıt olduğu az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için sanayileşme, ekonomik gelişmişliğin sağlanmasında kilit bir role sahiptir. Bununla birlikte sanayileşmenin yeterince gelişmemesi ve hizmetler sektöründe küresel ölçekte yaşanan hızlı rekabet, son zamanlarda hizmetler sektörünün ekonomilerin içindeki payının artmasına neden olmuştur. Bu tez çalışması, sanayileşmenin ekonomik büyümenin lokomotifi olduğu görüşünü sistematik olarak ortaya koyan Kaldor’un (1966) perspektiften yola çıkarak, sanayileşme ile verimliliğin üretim üzerindeki etkisini hizmetler sektörünü de göz önünde bulundurarak on üç seçili geçiş ekonomisi için uygulamalı olarak incelemeyi amaçlamıştır. 1980-2018 dönemi için yıllık panel veri seti kullanılarak panel eş bütünleşme testleri yardımıyla uzun dönemli ilişkinin varlığı incelenmiş ve eş bütünleşme tahmincileriyle de uzun dönemli modellerin tahmini gerçekleştirilmiştir. Kaldor’un (1966) ortaya koymuş olduğu farklı modeller çerçevesinde panel eş bütünleşme testleri, eş bütünleşmenin varlığına işaret etmiştir. Uzun dönemli model tahmini sonuçlarına göre, sanayi sektöründeki katma değerin hizmetler sektörüne kıyasla üretimi daha fazla arttırıcı etkiye sahip olduğu kanaatine varılmıştır. İlave olarak, sanayi sektöründeki verimliliğin, hizmetler ve diğer sektörlerdeki verimliliğe kıyasla üretimi daha fazla arttırdığı da bir diğer önemli bulgu olarak dikkat çekmektedir