Türk toplumunda din- büyü ilişkisi (İstanbul örneği)

ÖZETBüyü, önem derecesi değişmekle birlikte, dünyanın her yerinde ve bütün dönemlerde rastlanan toplumsal ve kültürel bir olgudur. Tarihin bütün dönemlerinde bilinen bütün dinsel sistemlerin bir parçası olarak şu ya da bu şekilde varolmuştur.Özellikle yazısız, küçük toplumlarda, büyü dinsel inanışın merkezini oluşturacak kadar önemlidir. Buna karşılık belli başlı dinlerin geçerli olduğu toplumlarda çoğunlukla önemsizdir ve dinin kabul edemeyeceği bir boşinanç sayılır.Büyü hakkında pek çok yapıt ortaya konmuştur. Antropoloğlar büyünün orijini ve fonksiyonuyla ilgili birçok kuram geliştirmişlerdir ve büyü çoğu kez dinle mukayese edilmiştir.Büyüyü antropolojik anlamda ilk inceleyen Tylor'dur. Ona göre din ile büyü tek bir düşünce sisteminin parçalarıdır; birbirlerine seçenek oluşturmayıp tamamlamaktadırlar; dolayısıyla insanın evriminde birer aşama değildirler. Frazer'a göre ise büyü ve din insan düşüncesinin gelişiminde farklı aşamalara sahiptir. Ona göre büyü, daha basit bir mantığa dayandığından evrimde dinden önce geliyordu.Malinowski ise, büyüyü dinin karşıtı olarak ele alır ve temelde bireyin psikolojik gereksinimleriyle ilişkili olduğunu savunur.Büyünün, taklit büyüsü, temas büyüsü, ak ve kara büyü gibi çeşitleri mevcuttur.Büyü hala bütün dünyada mevcudiyetini muhafaza etmektedir.Büyü töreniyle istenen sonuç arasında hiçbir neden sonuç ilişkisinin bulunmadığının deneysel olarak bilinmesine karşın, insanların hala büyüye inanmaları ve başvurmaları bilimsel düşünce açısından şaşırtıcıdır. Ama büyünün temel amacı belli bir teknik sonuca ulaşmaktan çok, simgesel ve psikolojik değeri olan bir eylemde bulunmaktır. Bu sebeple büyü modern toplumlarda bile hala varlığını muhafaza etmektedir.Bu araştırmada din-büyü ilişkisinin Türk toplumundaki mevkiine açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Araştırma 1995 yılında, İstanbulda, 952 denek üzerindeki uygulamalı araştırma sonuçlarına dayandırılmıştır.ABSTRACTMagic is social and cultural phenomenon found in all place and at all periods, with varying degress of importance. Magic in one form or other appears to be a part of all know religious systems, at all leves of historical development.İn some religions, especially those of small-scale preliterate societies, magic may be considered as important and even central to religious belief; whereas in others, especially in the main world religions, it may be unimportant and often regarded as a mere superstition that is not acceptable to offical doğma.There is a voluminous literature on magic. Anthropologists have formulated a number of theories of the origin and functions of magic and magic is often contrasted with religion. The first important figure was E.B Tylor. He said that magic and religion are parts of totalsystem of thought; they are not alternatives butcomplementary and thus not stages in the evolutionary development of mankind.Frazer saw magic and religionas beloging to different stages in the development of human thought. Magic isprior because it seemed logically more simple.Malinowski regarded magic as being opposed to religion, and as directly and essentially concerned with the psychological needs of individual.There are some kind of magic like imatitive magic, contagious magic, white and black magic.Magic is still exist in all the place.A problem that is relevant here is that of the scientific proof of the efficacy of magic. Why do people continue to believe in magic when it isclear that there is emprically no cause effect relationship between a magical rite and desired and supposed consequence? The main purpose of magicis not so much to achieve a certain technical end as to perform an act that has symbolic or psychological value. For this reason may be it has not completely disappearred even from modern scientific societies.With this research we tried to explain if is there any relationship between magic and religion in Turkish society. This research is based on the analyses of 952 subjects in 1995 in İstanbul