Mental competence of the perpetrator of criminal offence in context of the difficulties concerning selected atypical states

Przedmiotem opracowania są zagadnienia dotyczące dwóch wybranych stanów atypowych, istotnych z punktu widzenia ich wpływu na odpowiedzialność karną sprawcy czynu zabronionego, jakimi są: stany zatrucia alkoholem oraz afekt. Zagadnienia te, już z samej istoty, rodzą problemy orzecznicze. W kontekście prawnokarnym, związanym z ich możliwym wpływem na wyłączenie winy sprawcy czynu zabronionego, dylematy te nabierają charakteru zarówno praktycznego, jak i teoretycznego. W niniejszym opracowaniu wspomniane stany atypowe ukazano na tle tych, które zazwyczaj nie prowadzą do zakłócenia czynności psychicznych. Za takie uznaje się stan nietrzeźwości oraz tzw. afekt fizjologiczny (ściślej - stan silnego wzburzenia). Z reguły nie prowadzą one ani do ograniczenia w znacznym stopniu poczytalności, ani tym bardziej do jej zniesienia u sprawcy przestępstwa. Stany te mogą jednak wywoływać sporo trudności teoretycznych, np. związanych z potrzebą ustalenia subiektywnych podstaw przypisania (uzasadnieniem strony podmiotowej przestępstwa i ewentualną winą, tudzież określeniem jej stopnia). Nierzadko również w ich przypadku ciężko o wskazanie jednoznacznych kryteriów, które pozwoliłyby na odróżnienie tych stanów od innych, uznanych za „atypowe”. Analiza tych kwestii stanowi meritum niniejszego opracowania