The relationship between metacognitive processes and level of scientific thinking among preadolescent students

W niniejszej pracy opisano zagadnienia teoretyczne dotyczące związku myślenia naukowego z poziomem regulacji metapoznawczej pomiędzy dwoma systemami przetwarzania informacji (doświadczeniowym i analitycznym) u dzieci. Przedstawiono także opis i wyniki badania, w którym wzięły udział dzieci z klas czwartej i piątej Szkoły Podstawowej nr 107 w Krakowie (N = 73, M = 10 lat i 10 miesięcy , SD = 8 miesięcy). W badaniu zastosowano dwa narzędzia: autorski Test Regulacji Metapoznawczej (TRM), opracowany na podstawie koncepcji regulacji metapoznawczej (Klaczynski, 2004) oraz Test Rozumienia Eksperymentu, który jest adaptacją narzędzia do badania rozumienia schematu eksperymentalnego (understanding of experimental design, UNEX; Osterhaus, Koerber, Sodian, 2015). Analizując uzyskane wyniki sprawdzono własności psychometryczne przygotowanych narzędzi. Uzyskane wyniki dostarczają argumentów na rzecz tezy, że rozumienie eksperymentu naukowego wiąże się z regulacją metapoznawczą u dzieci w wieku 9 do 12 lat. Jednak niedostatki narzędzi użytych po raz pierwszy, rodzą pewne wątpliwości. Niezrealizowanym zamierzeniem pracy pozostaje przeprowadzenie zaplanowanego eksperymentu, którego celem było uzyskanie dodatkowych informacji o związku myślenia naukowego z regulacją metapoznawczą, a ponadto przetestowanie hipotez dotyczących możliwości krótkoterminowego zwiększenia poziomu wykonania zadań z zakresu myślenia naukowego u preadolescentów właśnie poprzez stymulację procesów metapoznawczych. Tym niemniej zachowano w pracy opis zagadnień związanych z eksperymentem.This publication concerns theoretical aspects of scientific thinking and its realationship with an ability of metacognitive regulation between two different information processing systems (experiential one and analitic one). An empircal study in this matter on a sample of fourth and fifth grade students (N = 73, M = 10 years 10 months, SD = 8 months) was conducted. Two inventories have been used: test of understanding of experimental design (Osterhaus, Koerber & Sodian, 2015) and Test of Metacognitive Regulation (designed by the author of presented study). Psyhometric properties of the inventories have been examined. Gathered reults allow to pose arguments for expected correlation but some ambiguities also appear. A planned experiment, has not been conducted due to some difficulties. Nevertheless description of whole procedure has been described. The purpose of the experiment was to test if one-session stimulation of metacognitive regulation processes can increase performance in the scientific thinking tasks