On designations of body parts as components in the selected Polish and German phrases

Jako temat niniejszej pracy wybrano polskie i niemieckie związki frazeologiczne zawierające nazwy części ciała. Uważam, że jest on bardzo interesujący, gdyż frazeologizmy towarzyszą nam na każdym kroku i są często nieświadomie używane przez rodowitych użytkowników języka.Dodatkowo upiększają one język i sprawiają, że staje się on barwniejszy i jest łatwiej przyswajany. Jednak podczas próby ich interpretacji i tłumaczenia z jednego języka na drugi, mogą przysporzyć wiele trudności. Celem pracy jest zatem porównanie związków frazeologicznych występujących w języku polskim i niemieckim, znalezienie niemieckich odpowiedników dla polskich frazeologizmów, jak również ukazanie problemów i trudności wynikających z tłumaczenia tychże połączeń wyrazowych. Na początku pracy, po krótkim wprowadzeniu w historię frazeologii – nauki zajmującej się badaniem i opisywaniem frazeologizmów, zostały przedstawione zarówno polskie jak i niemieckie definicje wyjaśniające znaczenie tego terminu oraz podobieństwa i różnice wynikające z ich porównania. Dalsza część pracy polega na wyjaśnieniu, co kryje się pod znaczeniem terminu „związek frazeologiczny”, co go charakteryzuje i jak można go sklasyfikować. Ponieważ związki frazeologiczne są traktowane jako istotny element tekstu, w trzecim rozdziale zostały opisane cechy frazeologizmów w tekście, z uwzględnieniem rożnych jego typów. Ostatnia część pracy skupia się natomiast na problemach wynikających z tłumaczenia polskich frazeologizmów na język niemiecki. Dla zobrazowania wybrano polskie frazeologizmy wraz z ich niemieckimi ekwiwalentami, które następnie podzielono na 3 grupy pod względem stopnia ich zgodności. Pod terminem „ekwiwalencja” rozróżniamy ekwiwalencję całkowitą, częściową i zerową, z czego najmniejszą grupę stanowią polskie frazeologizmy, które nie posiadają swoich odpowiedników w języku niemieckim, i które można wyrazić za pomocą parafrazy. Z analizy związków frazeologicznych przedstawionych w niniejszej pracy wynika, że nie należy tłumaczyć wszystkiego dosłownie, ponieważ może to prowadzić do powstania sformułowań wręcz absurdalnych, niezrozumiałych dla odbiorcy. Problem tłumaczenia frazeologizmów wynika z faktu, iż znaczenie związku frazeologicznego nie jest sumą znaczeń jego części składowych. Analizowane przykłady różnią się przede wszystkim w kategorii liczby, szykiem wyrazów, użyciem przyimków, a także pozycją czasownika i jego obecnością, bądź jej brakiem. Ważne jest, aby podczas próby tłumaczenia uwzględniać również reguły gramatyczne obowiązujące w danym języku.As the subject of the present work, Polish and German phraseological texts were selected containing the names of body parts. I find it very interesting, because phraseologies accompany us every step and are often unknowingly used by native speakers of the language.In addition, they embellish the language and make it more colorful and easier to assimilate. However, when trying to interpret and translate from one language to another, they can cause many difficulties. The aim of the study is to compare the phraseological links occurring in Polish and German, to find German equivalents for Polish phraseologies as well as to show the problems and difficulties resulting from the translation of these phrasal verbs.At the beginning of the work, after a brief introduction to the history of phraseology - the study of the study of phraseology, both Polish and German definitions have been presented explaining the meaning of the term and the similarities and differences resulting from their comparison. The next part of the work consists in clarifying what is meant by the term "phraseological", what characterizes it and how it can be classified. Since phraseological terms are considered as an essential element of the text, the third chapter describes the phraseological features in the text, taking into account the various types of text. The final part of the work focuses on problems resulting from the translation of Polish phrases into German. For illustration, Polish phraseologies were chosen with their German equivalents, which were then divided into 3 groups in terms of degree of their compatibility. Under the term "equivalence" we distinguish between total, partial and zero equivalence, of which the smallest group is Polish phraseologies which do not have their counterparts in German, and which can be expressed by paraphrase.The analysis of the phraseological relationships presented in this paper shows that it is not necessary to translate everything literally, as this can lead to the formulation of almost absurd, incomprehensible for the recipient. The problem of translating phraseologies results from the fact that the meaning of a phrase is not the sum of meanings of its components. The examples analyzed differ in the number category, the word order, the use of prepositions, the position of the verb and its presence, or its absence. It is also important to include the grammar rules in your language when trying to translate.Meine Bachelorarbeit befasst sich mit der Analyse von phraseologischen Wortverbindungen im Polnischen und Deutschen. Eingangs wurde eine kurze Geschichte der Phraseologieforschung dargestellt. Dann war es nötig, den Begriff der Phraseologie und der phraseologischen Wortverbindungen zu erklären. Das Hauptziel dieser Arbeit war jedoch die Erfassung der polnischen und deutschen Phraseologismen mit Bezeichnungen von Körperteilen nach dem Grad der Äquivalenz. Darunter unterscheidet man Voll-, Teil- und Null-Äquivalenz. Insgesamt habe ich Phraseologismen gewählt, von denen die kleinste Gruppe die Phraseologismen mit den deutschen Null-Äquivalenten bilden. Die zwei übrigen Gruppen sind genauso umfangreich. Im Mittelpunkt meiner Analyse steht die Frage, auf welche Art und Weise man die polnischen Phraseologismen im Deutschen wiedergeben kann. Das Problem der Übersetzung von den Phraseologismen ist allgemein bekannt. Es gibt eine Menge von Phraseologismen, die ihre deutschen Äquivalente haben, damals ist ihre Form, denotative und konnotative Bedeutung gleich. Zu beobachten sind aber auch Fälle, für die es keine Äquivalente im Deutschen gibt. Man muss dann versuchen, diese Phraseologismen mit Hilfe von anderen, lexikalischen Mitteln auszudrücken. Die Schwierigkeiten bei der Übersetzung folgen aus der spezifischen Semantik der phraseologischen Wortverbindungen – man kann sie nicht immer Wort für Wort übersetzen, weil daraus etwas Absurdes und Sinnloses entstehen kann. Der Grund dafür ist, dass sich die Gesamtbedeutung eines Phraseologismus nicht aus der Analyse und Addition der Bedeutungen von ihren einzelnen Lexemen ableiten lässt. Wenn man mit der partiellen Äquivalenz zu tun hat, ist es möglich, dass ein Phraseologismus der Ausgangssprache durch einen ähnlichen Phraseologismus mit gleicher denotativen Bedeutung, ähnlicher Bildlichkeit und unterschiedlicher Form oder einen mit gleicher denotativen Bedeutung, aber anderer Bildlichkeit in der Zielsprache ersetzt wird.Schwieriger ist aber, wenn es um die Phraseologismen mit der Nulläquivalenz geht. Sie müssen dann durch mehrere Wörter paraphrasiert werden, aber in diesem Fall verliert ein Phraseologismus seine phraseologische Bedeutung. Eine andere Möglichkeit ist, einen Phraseologismus zu suchen, der anders gebaut wird, aber dessen metaphorische Bedeutung dem Polnischen möglichst nahe kommt. Mein Vorhaben war, die Unterschiede zwischen den polnischen und deutschen Beispielen zu zeigen. Am meistens unterscheiden sie sich voneinander durch die Numeruskategorie, Reihenfolge von Wörtern oder den Gebrauch von Präpositionen, deshalb ist bei der Wiedergabe der polnischen Phrasemen im Deutschen wichtig, die Grammatik zu berücksichtigen. Die nächste grammatische Differenz, die erwähnt werden soll, betrifft das Vorkommen des Verbs, das im Gegensatz zu den deutschen Beispielen in den Polnischen nicht immer vorkommt. Deutsche Beispiele enthalten auch manchmal die Bezeichnungen von anderen Körperteilen als die polnischen. Am häufigsten wird Arm durch Hand oder Finger und Bein durch Fuß ersetzt