Men’s protagonists in the newest polish prose. On the basis of selected works by Manuela Gretkowska, Peter Pietuchy, Wojciech Kuczok, Katarzyna Grochola and Michał Witkowski.

W mojej pracy analizowałam tylko niektóre przykłady męskich bohaterów. Wybór interpretowanych utworów był umotywowany chęcią pokazania współczesnej zmiany męskich postaw. Każdy z interpretowanych przeze mnie autorów ma indywidualne spojrzenie na stereotypy związane z postaciami męskimi i modelami męskości. Pierwszy rozdział miał na celu wprowadzenie problemu tożsamości męskiej i postaw męskich. Zmiany dotyczące męskiej osobowości i męskiego zachowania następowały stopniowo. Współcześnie mężczyzna już nie jest osobą, która za wszelką cenę musi udowadniać dominację nad kobietą. Kolejny rozdział pokazywał, w jaki sposób autorzy tworzący literaturę po 1989 r. opisują mężczyzn. Manuela Gretkowska i Piotr Pietucha w swoich utworach przedstawiają kryzys, którego doświadcza mężczyzna. Ich bohaterzy to mężczyźni, którzy mają w miarę stabilne życie zawodowe i rodzinne, jednak nie odnaleźli w jeszcze prawdziwych siebie. W Gnoju Wojciecha Kuczoka występuje typ mężczyzny, który aby czuć się spełniony, musi mieć poczucie wyższości i dominować nad swoją rodziną. W opowiadaniach Katarzyny Grocholi czytelnik odnajduje zbiór postaw męskich - od troskliwego mężczyzny opiekującego się swoją żoną, aż do mężczyzny dla którego praca jest ważniejsza od rodziny. Innym portretem mężczyzny jest mężczyzna poszukujący swojej tożsamości. Hubert – bohater powieści Witkowskiego z „cinkciarza” zmienia się w biznesmena. „Barbara Radziwiłłówna” jest dla niego maską pozwalającą na ujawnienie swojej homoseksualnej tożsamości. Dzięki stworzeniu sobie drugiego „Ja” Hubertowi jest łatwiej zbliżyć się do swojego obiektu pożądania. Bohater Barbary Radziwiłłówny z Jaworzna-Szczakowej z jednej strony chce być typem macho, a z drugiej odczuwa potrzebę bycia z innym mężczyzną. Trzeci rozdział jest podsumowaniem zmian w portretowaniu męskich bohaterów, które dokonały się w literaturze. Zmiany wyobrażeń na temat męskich i kobiecych stereotypów społecznych spowodowały także zmianę przedstawiania kobiety i mężczyzny w sztuce. Zestawienie utworów należących do „literatury kobiecej” i „literatury męskiej” pozwoliło na pokazanie różnych perspektyw ujęcia problemów bohaterów literackich, np. w związkach z kobietami, z wychowywaniem dziecka czy z własną tożsamością. Mężczyźni w powieści Gretkowskiej czy Grocholi posiadali cechy, które kobiety chciałyby widzieć w mężczyznach, np. troskliwość. Inny obraz można dostrzec w powieściach Kuczoka i Pietuchy. Mężczyźni w ich utworach z jednej strony akceptują normy patriarchatu, a z drugiej strony wykraczają poza nie. Oprócz literatury kobiecej i męskiej, wyróżniłam także literaturę homoseksualną. Pokazuje ona mężczyznę w innym jeszcze świetle. Bohater powieści Witkowskiego jest połączeniem cech męskich i kobiecych. Dokonane w pracy analizy przekonują, że we współczesnej literaturze wszyscy są postaciami złożonymi.There are different ways of presenting men in literature. In my work I have chosen only some examples of men's behaviour. The selection of literary texts has been motivated by the intention of showing changes in men's attitudes. Each of the interpreted authors has a different perspective on stereotypes associated with male characters. The first chapter aims at introducing the issue of male identity and attitudes. Changes concerning male personality and behaviour have been taking place gradually. Nowadays, a man is not the one who has to prove his domination over woman at all costs. Next chapter presents the way literature authors after 1989 describe men. Manuela Gretkowska and Piotr Pietucha, in their works, show the crisis that man experiences. Their characters are men who lead quite stable working and family lives, but who have not yet found their true identities. In Wojciech Kuczok's "Gnój", we can see the portrait of a man who needs the feeling of domination over his family in order to feel fulfilled. In Katarzyna Grochola's short stories a reader can find the collection of men's attitudes, from a loving man who takes care of his wife, to a man who values his work more than a family. Yet another portrait of a man described in my work is of the one who seeks for his identity. Third chapter is a summary of changes in portraying male characters that have occurred in literature. The changes of social stereotypes have caused a modification of presenting man and woman in art