Wall paintings in presbytery of gothic church of Visitation of Holy Virgin Mary in Iwkowa.

Work is a monograph of the wall paintings in presbytery of gothic church of Visitation of Holy Virgin Mary in Iwkowa founded by Jakub Dziektarski in 1629. This decoration has not yet been the subject of detailed study. It was necessary to verify the history, analyze style, iconography and raise issues related to the ideological content. The paintings, with limited color palette, cover the walls and ceiling of the presbytery. Walls painted decoration is divided into two optically equal areas: lower, with images of the twelve apostles, Christ and Mary depicted on painted fabrics called szpalery and top with ten scenes from the Passion cycle contained in the illusionistic architectural arcades. The ceiling is decorated with panels with white-gray ornament combined with elements of the plant. Paintings reveal the extent in the surviving examples of seventeenth-century wall painting on wood, consistent and thoughtful organization of the entire area of the sanctuary, creating the illusion of Mannerist architecture. The paintings of Iwkowa, present an artistically very good workshop, clearly inspired by the graphic. In the case of figurative scenes we can not clearly identify the circle, but in the case of architectural parts we can find designs in society of Antwerp engravers centered around Phillip Galle. The iconographic program, consisting two complementary cycles, the first dedicated to the Passion, the other associated with the idea of role of the apostles and Christ and Mary in the Redemption. Topics of scenes in Iwkowa are connected with modern iconographic trends. Artist eliminates staffage and details, enhancing the effectiveness of the message, focusing on the Savior. Transmission of scenes is bright and clear. Painted decoration program in Iwkowa, perhaps formed in monastery in Zakliczyn, is the Counter-Reformation polemic against Arianism dogmas. The paintings in Iwkowa present a lecture of catholic dogmas highlighting the faith of God, the eternal nature of Christ, role of his passion for humanity, combined with a strong emphasis on the participation of Mary in the Redemption.Praca stanowi opracowanie monograficzne malowideł ściennych w prezbiterium gotyckiego kościoła p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej, ufundowanych przez Jakuba Dziektarskiego w roku 1629. Dekoracja ta dotychczas nie była przedmiotem szczegółowych badań toteż konieczne było zweryfikowanie historii obiektu, przeprowadzenie analizy stylistyczno- porównawczej, ikonograficznej oraz poruszenie zagadnień związanych z treściami ideowymi. Malowidła, o ograniczonej palecie barwnej pokrywają ściany oraz strop prezbiterium. Dekoracja malarska ścian dzieli się na dwie optycznie równe strefy: dolną, z wyobrażeniami dwunastu apostołów, Chrystusa i Marii ukazanych na tle malowanych tkanin szpalerowych oraz górną z cyklem dziesięciu scen pasyjnych ujętych w iluzjonistyczne architektoniczne arkady. Strop dekorowany jest płycinami z motywem biało- szarego ornamentu okuciowego połączonego z elementami roślinnymi. Malowidła iwkowskie wpisują się w średniowieczny zwyczaj wyobrażania cyklów pasyjnych ujętych w kwatery, a kultywowany w epoce nowożytnej w oprawie wykorzystującej architektoniczne motywy i podziały. Z drugiej zaś strony ujawniają, niespotykaną w takim stopniu w zachowanych przykładach XVII- wiecznego malarstwa ściennego na drewnie, konsekwentną i przemyślaną organizację całej przestrzeni prezbiterium, tworzącą iluzję manierystycznej architektury wychodzącej poza ramy dekoracyjnej oprawy. Malowidła z Iwkowej, o przemyślanym układzie kompozycyjnym i treściowym, prezentują bardzo dobry artystycznie warsztat o dużej biegłości malarskiej, wyraźnie zainspirowany wzorami graficznymi. O ile w przypadku scen figuralnych, posługujących się szeroko rozpowszechnionymi motywami i utrwalonymi wzorami ikonograficznymi, nie możemy jednoznacznie wskazać kręgu, to w przypadku architektury wzory odnajdujemy w środowisko miedziorytników antwerpskich skupionych wokół Phillipa Galle. Na program ikonograficzny malowideł, składają się dwa dopełniające się cykle, pierwszy poświęcony Męce Pańskiej, drugi zaś związany z ideą orędownictwa apostołów oraz współdziałającą rolą Chrystusa i Marii w dziele Odkupienia. Sposób ukazania tematów w Iwkowej nie pozostaje bez związku z nowożytnymi, kontrreformacyjnymi tendencjami ikonograficznymi. Artysta eliminuje sztafaż i detal, wzmacniając siłę przekazu, powoduje skupienie uwagi na dramacie Zbawiciela. Przekaz scen jest jasny i klarowny. Program dekoracji malarskiej w Iwkowej, być może ukształtowany w środowisku reformatów w Zakliczynie, poprzez odpowiedni dobór przedstawień stanowi kontrreformacyjną polemikę z dogmatami arianizmu. Malowidła w Iwkowej prezentują katolicki wykład wiary podkreślający boską, odwieczną naturę Chrystusa, rolę jego człowieczej Męki jako ofiary za ludzkość, z jednoczesnym silnym zaakcentowaniem udziału Marii w dziele Odkupienia