İlköğretim 4. Sınıf Düzeyinde Değerler Eğitimi Programının Etkililiği

This study aims to identify the effects of a values education curriculum designed to make fourth grades children acquire the values of “universality” and “benevolence” on pupils’ values-related cognitive behaviors, affective characteristics and performance. The study made use of “mixed methods”. As its experimental design, it employed the “pretest-posttest control model”. The study was conducted in 2005- 2006 academic year in a public school in Ankara, where two classes were found to be equal. Randomly, class 4-A was assigned as the experimental group and 4-B as the control group. In the experimental group the values-related cognitive behavior acquisition level of pupils were found to be meaningfully higher than those in the control group. The experimental group pupils used more expressions reflecting values than the control pupils in the interviews during and after the implementation of the program. The control pupils used more expressions contrary to the values when compared to experimental pupils (At the end of the study in the experimental group, the number of statements congruent with the values treated was 85 and the number of those that were not congruent was 7; at the end of the study in the control group, the number of statements not congruent with the values treated was 19). Additionally, experimental pupils displayed a larger number of positive value-related behaviors during the study than the control pupils (Number of positive behaviors in the experimental group: 725; in the control group: 8).Bu çalışmanın amacı, ilköğretim 4. sınıf düzeyinde, “evrensellik” ve “iyilikseverlik” değerlerini kazandırmaya yönelik hazırlanan değerler eğitimi programının; öğrencilerin değerlerle ilgili bilişsel davranışlarına, duyuşsal özelliklerine ve değerleri gösterme düzeylerine etkisini saptamaktır. Araştırmada “karma yöntem”; deneysel desen olarak ise, “öntest-sontest kontrol gruplu model” kullanılmıştır. Araştırma, Ankara’daki bir devlet okulunda 2005-2006 öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın yapıldığı devlet okulunda, 4-A ve 4-B sınıflarının denkliği belirlenmiş, böylece bu iki denk grup araştırmaya alınmıştır. Araştırmada seçkisiz olarak 4-A sınıfı deney grubu, 4-B sınıfı ise kontrol grubu olarak atanmıştır. Bazı derslerle bütünleştirilerek değerler eğitimi programının uygulandığı deney grubundaki öğrencilerin değerlere ilişkin bilişsel davranışları kazanma düzeyleri, kontrol grubu öğrencilerinden anlamlı bir biçimde yüksek bulunmuştur. Deney grubundaki öğrencilerin duyuşsal özelliklere ilişkin puanları ile kontrol grubundaki öğrencilerin puanları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Ancak, deney grubundaki öğrenciler, gerçekleştirilen görüşmelerde, kontrol grubu öğrencilerine göre değerlerin özelliklerini yansıtan daha fazla ifade kullanmışlardır. Programa katılmayan öğrenciler ise, programa katılan öğrencilere göre, daha fazla değerlerin özelliklerinin aksini yansıtan ifadeler kullanmışlardır (Deney grubunun uygulama sonrasında ele alınan değerlere ilişkin uygun ifade sayısı: 85; uygulama sonrasında ele alınan değerler için uygun olmayan ifade sayısı: 7; kontrol grubunun uygulama sonrasında ele alınan değerler için uygun olmayan ifade sayısı: 19). Araştırmada deney grubu öğrencileri, kontrol grubu öğrencilerine göre, programın uygulanması sırasında değerlere ilişkin daha çok olumlu nitelikte davranış sergilemiştir (Deney grubunda ele alınan değerlere ilişkin belirlenen olumlu nitelikte davranış sayısı: 725; kontrol grubunda ele alınan değerlere ilişkin belirlenen olumlu nitelikte davranış sayısı: 8)