DẪN LIỆU MỚI VỀ MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ SINH VẬT TRONG CÁC HANG NGẦM VÀ HỒ NƯỚC MẶN KHU VỰC VỊNH HẠ LONG, CÁT BÀ

Submerged caves and saltwater lakes are 2 common habitat types in Ha Long and Cat Ba. However, depending on many different reasons so far they have been poorly studied both on environmental and biological characteristics. The initial results on environment and biological communities in 3 submerged caves (Hang Sang, Hang Toi, Qua Bang) and 3 saltwater lakes (Ang Dau Be, Ang Du, Ang Qua Bang) showed that: status of water environment was different among lakes, especially in the closed lake as Ang Du where salinity was low (9‰), while salinity in the lakes connected to the sea was equal to marine environment (23 - 27‰). Concentration of dissolved oxygen (DO) in saltwater lakes was high from 7.63 - 9.03 mg/L and higher than that in submerged caves and surrounding marine environment. Physical and chemical factors of water in the submerged caves were equivalent to the marine environment because these caves are connected to the sea and water regularly goes in and out according to tidal fluctuation. Organism communities in the submerged caves were abundant with over 142 species being found. The popular groups, sponge and soft coral, were distributed along the length of the caves. Several species with high economic value were commonly observed in the caves, including stone crab Myomenippe hardwickii, flower crab Portunus pelagicus, cone snails Trochus pyramis, shoemaker spinefoot Siganus sutor, snapper Lutjanus russelii ... Species that permanently live in cave were not detected. In the lakes where water is well exchanged to the sea, coral reefs were found and they formed a narrow reef around the lake. Sandy bars often appeared around the lake at the depth of 0.5 - 2 m, containing specialty species as phi (Sanguinolaria diphos), snout otter clam (Lutraria rhynchaena), sea cucumbers with high density (Ang Dau Be, Ang Qua Bang). There was no coral reef in the closed lake (Ang Du) because of low salinity. In this lake, stratification of temperature and salinity led to temperature on surface lower than that on bottom from 30C to 60C, this phenomenon is unusual.Hang ngầm và hồ nước mặn là 2 dạng sinh cảnh khá phổ biến ở Hạ Long và Cát Bà, do nhiều nguyên nhân khác nhau đến nay chúng rất ít được quan tâm nghiên cứu. Các kết quả nghiên cứu bước đầu về môi trường và quần xã sinh vật trong 3 hang ngầm (Hang Sáng, Hang Tối, Hang Quả Bàng) và 3 hồ nước mặn (Áng Đầu Bê, Áng Dù, Áng Quả Bàng) cho thấy: Môi trường nước có sự khác biệt giữa các hồ, đặc biệt là trong hồ kín như Áng Dù có độ muối thấp (9‰), trong khi các hồ có cửa thông với biển có độ muối gần tương đương với môi trường ngoài (23 - 27‰). Hàm lượng chất khí hòa tan như DO trong các hồ nước mặn khá cao từ 7,63 - 9,03 mg/l, cao hơn trong hang ngầm và cao hơn ở môi trường biển xung quanh. Các yếu tố vật lý và hóa học trong môi trường nước tại các hang ngầm gần tương đương với môi trường bên ngoài do có các hang ngầm đều thông với biển và có nước chảy thường xuyên theo sự lên xuống của thủy triều. Quần xã sinh vật trong các hang khá phong phú với trên 142 loài được tìm thấy, phổ biến nhất là hải miên và san hô mềm, chúng phân bố dọc chiều dài hang. Có một số loài có giá trị kinh tế cao thường gặp trong hang là Cù kì Myomenippe hardwickii, ghẹ Portunus pelagicus, ốc nón Trochus pyramis, cá dìa Siganus sutor, cá hồng Lutjanus russellii ... Chưa phát hiện thấy các loài chuyên biệt sống cố định trong hang. Ở các hồ nước lưu thông với môi trường bên ngoài có sự xuất hiện của rạn san hô, chúng tạo thành một dải hẹp bao quanh hồ. Các bãi cát thường xuất hiện quanh hồ ở độ sâu 0,5 - 2 m có các loài đặc sản như phi phi, tu hài, hải sâm với mật độ khá cao (Áng Đầu Bê, Áng Quả Bàng). Trong áng kín không có rạn san hô do nước có độ muối thấp, có sự phân tầng của nhiệt độ và độ muối làm cho nhiệt độ ở tầng mặt thấp hơn tầng đáy 3 - 60C đây là hiện tượng bất thường ở các hồ này