Prevalence and interventions of sleep problems in children with intellectual and/or developmental disorders or other disabilities in Iceland

Svefn er nauðsynlegur þáttur til að viðhalda góðri heilsu (Dahl, 1996; Dewald, Meijer, Oort, Kerkhof og Bögels 2010). Talið er að um 30% barna á aldrinum 0-5 ára eigi við svefnvanda að stríða (Richdale, 1999). Auk þess er talið að allt að 80% barna með sérþarfir glími við svefnvanda (Richdale og Schreck, 2009; Richdale, 1999). Markmið rannsóknarinnar var að afla gagna um tíðni svefnvanda barna með sérþarfir á Íslandi, sem og kanna hvaða úrræði eru algeng og standa foreldrum til boða vegna svefnvanda barna þeirra. Spurningalisti var sendur til foreldra barna með sérþarfir á Íslandi árin 2016 og 2017 sem innihélt bakgrunnsspurningar auk matslista er varðar svefnvanda: Children’s Sleep Habits Questionnaire (CSHQ). Niðurstöður sýndu að meirihluti foreldra töldu barn sitt hafa glímt við svefnvanda og að sá svefnvandi væri enn til staðar. Alls fylltu 155 foreldrar út CSHQ listann og reyndust börn þeirra allra yfir viðmiðum fyrir hugsanlegan svefnvanda. Niðurstöður rannsóknarinnar er varða tíðni svefnvanda voru því í samræmi við erlendar rannsóknir þar sem stór hluti barna með sérþarfir á við svefnvanda að stríða. Algengasta fagaðstoðin sem foreldrar höfðu sótt vegna svefnvanda barns var læknisaðstoð og var meirihluta foreldra ráðlagt að nota meðferð í formi lyfjagjafar. Skortur er á íslenskum rannsóknum um svefnvanda barna með sérþarfir og þessi rannsókn veitir upplýsingar um stöðu mála á því sviði. Mikilvægt er að rannsaka frekar gagnsemi lyfja við svefnvanda barna. Lykilorð: Svefn barna, svefnvandi, svefn, sérþarfir.Sleep is a necessary component for maintaining good health (Dahl, 1996; Dewald, Meijer, Oort, Kerkhof & Bögels 2010). Around 30% of children at the age of 0-5 years are thought to have problems with sleep (Richdale, 1999). Additionally, up to 80% of children with special needs have sleep problems (Richdale & Schreck, 2009; Richdale, 1999). The purpose of this study was to examine statistical information of sleep problems in children with special needs in Iceland. In addition, the purpose was to gain information on what treatments are suggested when parents seek help for their child’s sleep problem. A questionnaire was sent out to parents of children with special needs in Iceland in 2016 and 2017. The questionnaire consisted of background questions and a scale for measuring sleep problems: Children’s Sleep Habits Questionnaire (CSHQ). Majority of parents said that their child had struggled with a sleep problem and that the sleep problem was still present. A total of 155 parents completed the CSHQ and all their children scored above cut-off score for a possible sleep problem. The frequency of sleep problems was consistent with previous literature where a large proportion of children with special needs have sleep problems. In this study, parents mostly reached out to doctors who recommended medication as treatment. There is lack of research on the prevalence of sleep problems in children with special needs and the current study provides information about the situation in Iceland. It is important to study further the usage of medicine for children’s sleep problems. Keywords: Children’s sleep, sleep problem, sleep, special needs