Kant ve Wittgenstein Felsefelerinde Sınır Çizme Sorunu

Until Copernic came up with the idea that "the Earth is also a planet, it is not fixed, and the Sun is constant", many researchers claimed the opposite. They thought that the Earth was fixed and that all the planets, including the Sun, were spinning around the earth. In the same context, this new doctrine, which Kant calls "Transcendental Philosophy", not only brings the metaphysics to a solid level, but brings it to the level of science, presenting a model design for metaphysics, invalidating traditional metaphysics. He nor only overrode conventional metaphysics but also offered a model design to do metaphysics. Certainly, this new Copernicus design is not that our cognition structure conforms to the object, but it conforms to the cognition structure of the object. In the context of the object, Kant's distinction between "Noumenen" and "Phenomenon" shows what we know and how we know our way. On the other hand, Wittgenstein, who connects many philosophical views to a fixed point of view of seemingly incomprehensible / unbridgeable debates, ties the reason for this controversy to the misunderstanding of the logic of language. The method presented as "Formal Logic" does not see it as a field to talk on by showing the cross-boundary of the metaphysical while giving the "Activity" task to the philosophy. This time the "border" is between the voiced and unexpressed border and the desired border is done with "Language". Beyond the border is the metaphysics and all the sentences of the metaphysical type. In the light of all this information, Kant investigated how much, what and how the mind knows; Wittgenstein investigated what we can say using the language. On behalf of these investigations, while Kant drew boundaries for our ability to know, Wittgenstein drew a boundary between language and thought. Thus, the importance of drawing a border with two separate areas of action in two separate areas is made for two opposing purposes: to raise metaphysics to the level of science and to exclude metaphysics from the philosophy. As a result, "Criticism" (limit) applied by Kant to the logic of thought is reflected in the language; The "Form" (boundary) that Wittgenstein applies to the language structure is reflected in the thought.KABUL VE ONAY……………………………………………………………… i BİLDİRİM………………………………………………………………….......... ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET BEYANI…………………………… iii ETİK BEYAN…………………………………………………………………… iv ADAMA SAYFASI……………………………………………………………… v TEŞEKKÜR…………………………………………………………………….. vi ÖZET…………………………………………………………………………….. vii ABSTRACT……………………………………………………………………… viii İÇİNDEKİLER………………………………………………………………….. x GİRİŞ…………………………………………………………………………….. 1 1. BÖLÜM: KANT, AKIL VE BİLMENİN SINIRLARI ÜZERİNE......……. 13 1.1. A priori - A Posteriori Önermeler Üzerine……………………………............... 15 1.1.1 A Priori Önermeler………………………………………………………………. 15 1.1.2. A Posteriori Önermeler………………………………………………………….. 16 1.1.3. Analitik- Sentetik Önermeler Üzerine……………….………………………….. 16 1.1.3.1. Analitik Önermeler……………………………………………………………. 16 1.1.3.2. Sentetik Önermeler……………………………………………………………. 17 1.2.KANT’IN TRANSSENDANTAL ÖĞRELER ÖĞRETİSİ: TRANSSENDANTAL ESTETİK……….……………………………………… 19 1.2.1. DUYU YETİSİNİN BİLGİLERİ OLUŞTURMADAKİ GÖREVİ………….. 19 1.2.1.1. Duyu Yetisi……………………………………………………………………. 21 1.2.1.2.Saf Görünün Saf Formları……………………………………………………... 22 1.2.1.3.Uzamın Açımlanması………………………………………………………….. 22 1.2.1.4.Zamanın Açımlanması…………………………………………………………. 24 1.2.1.5.Uzam ve Zamanın Transsendental İdealitesi ……………………………….. 25 1.3.KANT’IN TRANSSENDANTAL ÖĞRELER ÖĞRETİSİ: TRANSSENDANTAL MANTIK………………………………………………. 26 1.3.1.Transsendental Mantık Öğretisinin Bölümlenmesi…………………………… 27 1.4.KANT’A TRANSSENDENTAL ANALİTİK…...………………………… 29 1.4.1.Metafiziksel Dedüksiyon………………………………………………………… 30 1.4.2.Transsendental Dedüksiyon……………………………………………………… 34 1.4.3.Transsendental Tamalgı………………………………………………………….. 35 1.4.4.Transsendental Şematizim……………………………………………………….. 37 1.4.5.Saf Anlama Yetisinin A Priori Temel İlkeleri…………………………………… 39 1.4.6.Nesnenin Bilgisine İlişkin Phenomenon ve Noumenon Ayrımı………………... 42 1.5.KANT’A TRANSSENDENTAL DİYALEKTİK……....…………………. 48 1.5.1.Akıl Yetisinin Farklı Kullanımları………………………………………………. 48 1.5.2.Ruh Üzerine (Aklın Paralogizmleri)……………………………………............... 51 1.5.3.Evren Üzerine (Kozmolojik İdeler-Saf Aklın Antinomileri)………………….. 54 1.5.4.Tanrı Üzerine (Saf Aklın İdeali)…………………………………………………. 58 2.BÖLÜM: WITTGENSTEIN, DİL VE DÜŞÜNMENİN SINIRLARI ÜZERİNE......................…………………………………………………………. 63 2.1. WITTGENSTEIN’DA ÇİFTE DEVRİMİN İZLERİ……………………. 65 2.2.WITTGENSTEIN’IN DÜNYASI……………….…………………………. 66 2.1.1.Olguların Toplamı……………………………………………………………….. 66 2.3.WITTGENSTEIN’IN DİLİ………..………………..……………………… 72 2.3.1. Resim Kuramı…………………………………………………………………….. 72 2.3.2.Dilin Kemiği…………………………………………………………….................. 79 2.3.3.Aşkın Sorunu……………………………………………………………………… 82 2.3.4.Felsefe……………………………………………………………………………… 83 SONUÇ…………………………………………………………………………... 86 KAYNAKÇA…………………………………………………………………….. 91 EK 1: ORİJİNALLİK RAPORU......................................................................... 94 EK 2: ETİK KURUL İZNİ MUAFİYET FORMU…………………………… 95Kopernik, dünyanın da bir gezegen olduğu, onun sabit olmadığı ve sabit olan gezegenin güneş olduğu fikrini ortaya atana kadar pek çok araştırmacı tersini savunuyorlardı. Onlar, dünyanın sabit olduğu, güneş de dahil olmak üzere tüm gezegenlerin dünyanın etrafında döndüğünü düşünüyorlardı. Benzer bağlamda Kant’ın “Transsendental Felsefe” adını verdiği yeni öğreti metafiziği sağlam bir zemine oturtarak onu bilim seviyesine ulaştırmakla kalmaz, ayrıca geleneksel metafiziği geçersiz bırakacağı gibi metafizik yapmak için bir model tasarım sunar. Hiç kuşkusuz Kopernikci bu yeni tasarım bilme yapımızın nesneye uyması değil, nesnenin bilme yapımıza uymasıdır. Nesne bağlamında Kant’ın “Noumenon” ile “Phenomenon” arasında yaptığı ayrım (sınır) bilme yetimizin neleri, nasıl bileceğini gösterir. Buna karşın felsefedeki çoğu anlaşılmaz/uzlaşılamaz gibi görünen tartışmaların sabit bir noktadaki farklı bakış açılarına bağlayan Wittgenstein ise bu türden tartışmaların nedenini dilin mantığının yanlış anlaşılmasına bağlar. “Mantıksal Biçim” olarak sunulan yöntem felsefeye “Etkinlik” görevini verirken metafiziği sınır ötesi göstererek üzerine konuşulacak bir alan olarak görmez. Bu kez “Sınır” dile getirilebilen ile dile getirilemeyen arasındadır ve çizilmesi istenen sınır “Dil” ile çizilir. Sınırın ötesinde kalan ise metafizik ve metafizik türünden tüm tümcelerdir. Tüm bu bilgiler ışığında Kant aklın neyi, nasıl ve nereye kadar bileceğini araştırmış; Wittgenstein ise dil ile neleri söyleyebileceğimizi araştırmıştır. Öyle ki bu araştırmalar adına Kant bilme yetimize sınırlar çizerken, Wittgenstein dil ve düşünce arasında sınır çizmiştir. Böylece iki ayrı alanda iki ayrı sorundan hareketle yapılan sınır çizmenin önemi iki birbirine karşıt amaçla yapılır: Metafiziği bilim seviyesine yükseltmek ve metafiziği felsefenin dışına çıkarmak için dışlamak. Neticede Kant’ın düşüncenin mantığına uyguladığı “Eleştiri” (sınır) dile yansırken, Wittgenstein’ın dilin yapısına uyguladığı “Biçim” (sınır) düşünceye yansır. Çalışmamızda temellendirme gayretinde bulunacağımız en büyük sav bu olacaktır