Multipl Sklerozlu Bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımının Etkinliğinin Araştırılması

The aim of this study is to investigate the effectiveness of “Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı” (BETY) on patients with Multiple Sclerosis (MS). A total of 31 patients, 21 female and 10 male, were included in the randomized controlled study and followed up for 8 weeks. Patients, were separated from study group (BETY) and control group (home program consisting of strengthening and stretching exercises). Patients' Extended Disability Status Scale (EDSS) scores ranged from 0-5,5. For the individuals participating in the study, 2 evaluations were performed before and after treatment. To evaluate for balance, Berg Balance Scale (BBS), Tandem Stance Time (TST), Time Up&Go Test (TUG), Functional Reach Test (FRT); for fatique Fatique Severity Scale (FSS), Fatique Impact Scale (FIS), 6 Minute Walking Test (6MWT); for pain, Visuel Analog Scale (VAS; morning, activity, night); for emotional statu, Beck Depression Scale (BDS), Beck Anxiety Scale (BAS); for quality of life, Multiple Sclerosis Quality of Life (MSQOL-54) were used. The study group were found to be statistically significant, with changes in improvement (p≤0.05). In the control group, there were significant changes BERG and FRT (p≤0.05) and there were no significant change in all other variables (p≥0.05). This study showed that BETY is an effective method in patients with MS symptoms on balance, fatique, pain, emotional statu and quality of life.ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xi ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xiv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Multipl Skleroz Epidemiyoloji ve Etyopatogenez 3 2.1.1. Epidemiyoloji 3 2.1.2. Etyopatogenez 4 2.2 Klinik Belirti ve Bulgular 6 2.3 Multipl Skleroz Tipleri 9 2.4 Multipl Skleroz'da Değerlendirme 11 2.6 Multipl Skleroz'da Tedavi 12 3. GEREÇ VE YÖNTEM 19 3.1 Bireyler 19 3.2. Yöntem 20 3.2.1 Değerlendirmeler 20 3.2.2 Değerlendirme ölçekleri 20 3.2.3 Tedavi Programı 25 3.2.4. Araştırma protokolü 33 3.3 İstatistiksel Analiz 33 3.4 Etik Kurul Onayı 34 4. BULGULAR 35 4.1 Bireylere Ait Bulgular 35 4.2 Araştırma Bulguları 36 4.2.1 Denge değerlendirmesi 36 4.2.2 Yorgunluk değerlendirmesi 38 4.2.3 Ağrı değerlendirmesi 39 4.2.4 Duygudurum değerlendirmesi 41 4.2.5 Yaşam kalitesi 42 5. TARTIŞMA 47 6. SONUÇ 56 7. KAYNAKLAR 58 8. EKLER EK 1. Etik Kurul Onayı EK 2. Değerlendirme Formları 9. ÖZGEÇMİŞBu çalışmanın amacı, Multipl Skleroz (MS)’li bireyler üzerinde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımının (BETY) etkinliğini araştırmaktı. Rastgele kontrollü olarak yapılan çalışmaya 31 birey (21 kadın, 10 erkek) alındı. Bireyler, çalışma grubu ve kontrol grubu olmak üzere 2 gruba ayrılarak, 8 hafta boyunca takip edildi. Çalışma grubuna BETY, kontrol grubuna kuvvetlendirme, germe egzersizlerinden oluşan ev programı verildi. Bireylerin Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği (EDSS) puanları 0-5,5 arasında değişmekteydi. Çalışmaya alınma kriterlerini sağlayan bireylere tedavi öncesi ve sonrası olmak üzere 2 değerlendirme yapıldı. Değerlendirmede denge için Berg Denge Ölçeği, Tandem Duruş Süresi, Time Up&Go Test (TUG), Fonksiyonel Uzanma Testi (FUT); yorgunluk için Yorgunluk Şiddet Ölçeği (YŞÖ), Yorgunluk Etki Ölçeği (YEÖ), 6 Dakika Yürüme Testi (6DYT); ağrı için Visuel Analog Skalası (VAS; gündüz, gece, aktivite); duygu-durum için Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ve yaşam kalitesi için Multipl Sclerosis Quality of Life-54 (MSQOL-54) uygulandı. Çalışma grubuna ait değişkenlerin hepsinde istatistiksel olarak anlamlı, iyileşme gözlendi (p≤0.05). Kontrol grubunda çalışma sonucunda BERG ve FUT değişkenlerinde anlamlı değişim görülürken (p≤0.05) diğer bütün değişkenlerde anlamlı herhangi bir değişim görülmedi (p≥0.05). Bu çalışma bize BETY’nin MS’li bireylerde denge, yorgunluk, ağrı, depresyon ve yaşam kalitesi, üzerine olumlu etkilerini gösterdi