Medeniyet tasavvuru ışığında maarifimiz

Medeniyet nedir? Medeniyetin ne olduğu konusunda birbirinden çok farklı tanımlar vardır; biz bu farklı tanımlar içinden İbn Haldun’un tanımına öncelik verelim. İbn Haldun da bu tanımı Farabi’den almıştır ve geliştirerek ‘ilm-i ümran’ (medeniyet bilim) adıyla müstakil bir ilim konusu haline getirmiştir. Bu yaklaşıma göre medeniyet ile içtima-ı beşeri yani toplum ve umran kavramları eş anlamlıdır. Bu açıdan baktığımızda medeniyet demek, toplum demektir. Eğer bir yerde toplum düzeni, içtimai bir nizam varsa orada medeniyet vardır. Bundan dolayı, İbn Haldun’un ilm-i ümran terimini ‘toplum bilim’ olarak tercüme etmek de mümkündür