Regional disparities in effectiveness and funding of active labour market policy in Poland

Ewolucja w podejściu do realizowania polityki rynku pracy w Polsce i rosnące w związku z nią nakłady na aktywne programy rynku pracy rozpoczęły publiczną dyskusję nad ich efektywnością i celowością finansowania. Dlatego celem niniejszego opracowania jest przestrzenna analiza efektywności instrumentów stosowanych w ramach aktywnej polityki rynku pracy oraz poziomu i struktury środków z Funduszu Pracy przeznaczonych na ich finansowanie. Analizę efektywności podejmowanych działań aktywizujących przeprowadzono za pomocą mierników efektywności zatrudnieniowej i kosztowej stosowanych przez publiczne służby zatrudnienia. Z kolei analiza wydatków została oparta na wtórnej analizie dostępnych danych statystycznych. W ujęciu regionalnym wskaźniki efektywności aktywnych form zatrudnienia potwierdzają niejednolity stopień rozwoju i niejednorodną sytuację na regionalnych rynkach pracy. Bowiem najbardziej efektywnie wydatkowane są środki publiczne w regionach silnych gospodarczo, o stabilnej sytuacji na rynku pracy i wyższej atrakcyjności inwestycyjnej.The evolution of the approach to labour market policy in Poland, as well as increasing expenditures on active labour market programmes, have initiated a public debate on the effectiveness and purposefulness of financing Active Labour Market Policies (ALMP). Therefore, the aim of this paper is to assess the regional effectiveness of selected instruments of labour market policy undertaken previously and an analysis of the levels and structure of the Labour Fund resources dedicated to funding these instruments. The efficiency of activating methods is assessed with the use of employment and cost measures. Meanwhile, the expenditure analysis is based on available statistical data. The analysis of selected regional active labour market indicators has confirmed the inequalities between Poland's regional labour markets. The allocation of public funds was the most effective in well-developed regions with stable labour market conditions and high investment attractiveness.marlenacicha@wp.plWydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieCicha M. 2010 Analysis of Expenditures on Labor Market Policy In Poland During the Years 1990-2008, ,,Olsztyn Economic Journal”, no. 5 (1/2010).Cicha M. 2012 Realizacja programów aktywnego przeciwdziałania bezrobociu w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2002-2009, „Polityka Społeczna”, nr 1, IPiSS, Warszawa.Dolny E., Maksim M. 2010 Podażowo zorientowane instrumenty polityki rynku pracy, [w:] Aktywna polityka rynku pracy w kontekście europejskim, Z. Wiśniewski, K. Zawadzki (red.), WUP – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.Efektywność podstawowych form aktywizacji zawodowej realizowanych w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej w 2012 roku, dokument elektroniczny, tryb dostępu: [www.mpips.gov.pl, data wejścia: 24.02.2014].Efektywność polityki rynku pracy w Polsce 2011, Z. Wiśniewski, K. Zawadzki (red.), WUP – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.Efektywność polityki rynku pracy w Polsce, 2011, Wiśniewski Z., Zawadzki K. (red.) WUP–UMK, Toruń.Informacja o aktywnych formach przeciwdziałania bezrobociu i wykorzystaniu środków finansowych – maj 2006 r., dokument elektroniczny, tryb dostępu: [http://www.mpips.gov.pl, data wejścia: 29.01.2014].Jeran A. 2011 Dynamika rynku pracy i rozwój regionu: województwo warmińsko-mazurskie, „Polityka Społeczna”, nr 2.Kabaj M. 2004 Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu w Unii Europejskiej i w Polsce, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.Kabaj M. 2012 Aktywna polityka rynku pracy i jej wpływ na wzrost zatrudnienia, INFOS, nr 11 (125), BAS, Warszawa.Kwiatkowski E. 1998 Teoretyczne i metodologiczne problemy aktywnej polityki państwa na rynku pracy, [w:] Przepływy siły roboczej a efekty aktywnej polityki państwa na rynku pracy w Polsce, E. Kwiatkowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.Maksim M. 2010 Metody ewaluacji aktywnej polityki rynku pracy w UE, [w:] Aktywna polityka rynku pracy w kontekście europejskim, Z. Wiśniewski, K. Zawadzki (red.), WUP – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.Maksim M., Wojdyło-Preisner M. 2011 Metodologiczne aspekty oceny efektywności aktywnej polityki rynku pracy, [w:] Efektywność polityki rynku pracy w Polsce, Z. Wiśniewski, K. Zawadzki (red.), WUP – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.Nagel K., Smandek I. M. 2010 Polityka rynku pracy i źródła jej finansowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.Nazarczuk J. M. 2013 Potencjał rozwojowy a aktywność inwestycyjna województw i podregionów Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.O’Leary Ch. J., Nesporova A., Samorodow A. 2001 Manual on Evaluation of Labour Market Policies in Transition Economies, International Labour Office, Geneva.Organiściak-Krzykowska A. 2005 Regionalne uwarunkowania bezrobocia, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.Osiecka-Chojnacka A. 2006 Aktywna polityka rynku pracy, Informacja BSE, nr 1250, KS Biuro Studiów i Ekspertyz, Warszawa.Przychody i wydatki z Funduszu Pracy w latach 2005 – 2012, dokument elektroniczny, tryb dostępu: [http://www.mpips.gov.pl, data wejścia: 27.02.2014].Regionalne zróżnicowanie wykorzystania narzędzi rynku pracy a ograniczenie bezrobocia 2008, U. Kłosiewicz-Górecka (red.), IBRKK, Warszawa.Reichelt A. 2007 Regionalne zróżnicowanie efektywności aktywnych programów rynku pracy w Polsce, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, z. 3.Terytorialne zróżnicowanie bezrobocia w Polsce w 2011roku, dokument elektroniczny, tryb dostępu: [www.mpips.gov.pl, data wejścia: 24.02.2014].Wiśniewski Z. 2002 Polityka rynku pracy, [w:] Rynek pracy wobec integracji z Unią Europejską, S. Borkowska (red.), IPiSS, Warszawa.Wiśniewski Z. 2010 Ewolucja polskiej polityki rynku pracy, [w:] Aktywna polityka rynku pracy w kontekście europejskim, Z. Wiśniewski, K. Zawadzki (red.), WUP – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.Witkowski J. 2007 Rynek pracy w województwie łódzkim. Specyfika i uwarunkowania, ASM-Centrum Badań i Analiz Rynku, Kutno.Zatrudnienie w Polsce 2005, M. Bukowski (red.), DAiPE MPiPS, Warszawa.4(76)15316