Przykład powinien być tylko przykładem, czyli jakie zadania naprawdę sprawdzają umiejętności

Nowa podstawa programowa przedmiotów przyrodniczych (biologii, chemii, fizyki i geografii) na poziomie gimnazjum zawiera sprecyzowane dla każdego przedmiotu treści nauczania oraz nadrzędne w stosunku do nich cele kształcenia, czyli ogólne umiejętności, które powinien nabyć absolwent gimnazjum. Zadaniem systemu egzaminacyjnego jest zatem sprawdzanie nie tylko przyswojenia konkretnego materiału, ale również opanowania bardziej uniwersalnych umiejętności. Autorzy artykułu postulują stosowanie pytań testowych, które sprawdzają ujęte w podstawie programowej umiejętności, wykorzystując przykłady nieznane uczniom. W ten sposób możliwe jest rozróżnienie pomiędzy sytuacją, kiedy uczeń zna przykład (pamięta fakty), a taką, gdy zna zasadę (opanował umiejętność i umie posługiwać się nią w różnych sytuacjach). Analiza kilku przykładowych zadań tego typu oraz wyników uzyskanych przez rozwiązujących je uczniów skłania ponadto autorów do postawienia tezy, że osadzenie zadania w nietypowym kontekście nie powoduje istotnego wzrostu jego trudności