De identiteitsgebonden werkgever in het arbeidsrecht

Godsdienstige en levensbeschouwelijke instellingen geven de samenleving kleur. Maar hoeveel tinten laat een veelkleurige samenleving toe? Een antwoord op deze vraag ligt besloten in de betekenis van identiteit voor een instelling en de ruimte hiervoor in het recht. De tendensinstelling, zoals deze wordt genoemd, moet laveren in het spanningsveld tussen verschillende grondrechten. Het betreft vooral de verhouding tussen de vrijheid van godsdienst en het recht op gelijke behandeling. De tendensinstelling kan vanuit diverse invalshoeken onder de loep worden genomen. In Sytse de Jongs onderzoek staat de positie als werkgever in het arbeidsrecht centraal. De positie van de tendensinstelling is afgelopen jaren meer in de belangstelling komen te staan. Denk aan de gemeente Amsterdam, waar de raad door middel van een motie het college heeft opgedragen geen zaken meer te doen met tendensinstellingen die een personeelsbeleid voeren dat de raad niet naar de zin is. Neem de discussie rond scholen die vanwege hun identiteit bepaalde eisen stellen aan het personeel. De Jongs proefschrift spitst zich toe op een deelaspect daarvan, namelijk de juridische positie van de tendensinstelling als werkgever in het arbeidsrecht. Welke mogelijkheden en begrenzingen zijn er voor de tendenswerkgever bij het vormgeven van identiteit in de arbeidsorganisatie? Om tot een afbakening te komen, worden eerst de inhoudelijke kant van het tendenswerkgeverschap en het rechtskader besproken. Vervolgens wordt ingegaan op de identiteit tijdens het verloop van de arbeidsovereenkomst, de collectieve aspecten van identiteit en de identiteit bij het beslechten van geschillen. Een vergelijking met de bejegening van de tendensinstelling in Duitsland werkt verhelderend voor het duiden van de Nederlandse situatie. Ten slotte komen de getrokken lijnen bij elkaar in een aantal conclusies en praktische aanbevelingen. This study focuses on the legal position of the tendensinstelling (‘tendency institution’; that is, an institution whose identity is based around a particular religious or philosophical conviction) in its capacity as an employer in Dutch labor law.