Is sociale cohesie een unidimensioneel concept? Een exploratief onderzoek naar de dimensionele structuur van de Kearns & Forrest (2000) typologie

Sociale cohesie is zonder twijfel een van de meest gebruikte concepten binnen de hedendaagse sociale wetenschappers en onder beleidsmakers. Zoals echter maar al te vaak wordt opgemerkt is het niet vanzelfsprekend om te vatten hoe sociale cohesie nu uiteindelijk wordt gedefinieerd of moet gemeten worden – begrippen die vaak naar voren worden geschoven zijn ‘sociale integratie’, ‘sociale solidariteit’, ‘sociaal kapitaal’, ‘collectieve daadkracht’, enzovoort. In deze paper vertrekken we vanuit de multidimensionele benadering van stadssociologen Kearns and Forrest (2000, 2001) die vijf aspecten toeschrijven aan sociale cohesie, nl. (1) gemeenschappelijke waarden en een burgerschapscultuur, (2) sociale orde en sociale controle, (3) de reductie in welvaartsongelijkheden, (4) sociale netwerken en sociaal kapitaal en (5) lidmaatschap en territoriale identiteit. Alhoewel deze multidimensionele benadering van sociale cohesie vaak wordt toegepast in theoretische en empirische reflecties, toch is de dimensionele structuur empirisch nauwelijks onderzocht. In deze paper willen we, gebruikmakend van data uit het “Social Cohesion Indicators in Flanders” (SCIF) project, een antwoord bieden op de vraag of sociale cohesie één latent concept is of eerder multidimensioneel. Concreet stellen we vast dat twee factoren opduiken, nl. een ‘traditionele’ en een ‘structurele’ vorm van sociale cohesie. Tot slot geven we, gebruikmakende van GIS-kaarten, een ruimtelijke verspreiding weer van de bekomen twee dimensies van sociale cohesie over de 308 Vlaamse gemeenten.status: publishe