Zdegradowane sąsiedztwa miejskie w Polsce – ryzyko międzypokoleniowej transmisji ubóstwa i wykluczenia społecznego

The paper applies to the problem of child poverty and social deprivation that scholars consider an obstacle for present and future development of society, as it is expressed in the concept of the social investment state. In the article, we discuss the issue in the context of neighbourhood effects approach since growing up in neglected communities is a risk factor for poverty perpetuation in the course of life and across generations. Because the small urban area statistics is unavailable in Poland, we provide results of sociological case study carried out in urban neglected neighbourhoods in Łódź. It enables to present the problem of child poverty through the lens of those affected by disadvantage. The broader context for the discussed problem offer results of analysis based on public statistics concerning dynamics of child poverty and social deprivation in Poland, as compared with other EU member states. Applying interdisciplinary approach, the article aims at getting better understanding of the phenomenon of poverty and social deprivation among children in Poland and its dynamics. We argue that temporal patterns of child poverty and social deprivation may be different in mainstream society approached in research based on representative samples and in poor population living in disadvantaged neighbourhoods. Therefore, we conclude that despite significant decrease in poverty and social deprivation among children, as documented by public statics, Poland is still a country where child poverty is a serious problem and where the grownups located at the bottom of social ladder are “children left behind”.Artykuł podejmuje problem biedy i deprywacji społecznej wśród dzieci, traktowany przez naukowców jako bariera rozwoju społeczeństwa obecnie i w przyszłości, co manifestowane jest w koncepcji państwa inwestycji społecznych. W artykule rozważamy tę kwestię w perspektywie efektów sąsiedztwa, ponieważ dorastanie w zaniedbanych społecznościach stanowi zagrożenie biedą w cyklu życia i w międzypokoleniowym przekazie. Ponieważ w Polsce brak jest danych statystycznych dotyczących małych obszarów miejskich, wykorzystujemy rezultaty socjologicznych badań (studium przypadku), przeprowadzonych w łódzkich zaniedbanych sąsiedztwach. Umożliwia to przedstawienie problemu biedy dzieci przez pryzmat osób jej doświadczających. Szerszy kontekst dyskutowanego problemu stanowią rezultaty analiz statystycznych dotyczących dynamiki biedy i deprywacji społecznej wśród dzieci w Polsce w porównaniu do innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem tego artykułu, stosującego podejście interdyscyplinarne, jest uzyskanie lepszego zrozumienia zjawiska biedy i deprywacji społecznej wśród dzieci w Polsce i jego dynamiki. Argumentujemy, że temporalne wzory biedy dzieci i deprywacji społecznej mogą być odmienne w różnych społecznościach, np. w „całym” społeczeństwie i w biednych społecznościach mieszkających w zdegradowanych sąsiedztwach. W konkluzji stwierdzamy, że mimo znaczącego zmniejszenia zasięgu biedy i deprywacji społecznej wśród dzieci, dokumentowanego w statystyce publicznej, Polska jest nadal krajem, w którym bieda dzieci jest poważnym problemem i gdzie dzieci dorastające w zaniedbanych miejskich sąsiedztwach są pomijane