IJsberen in de kou: Nederlanders op Spitsbergen

In augustus 1968 reisden vier jonge Nederlanders naar het noorden, het hoge noorden. Reisdoel was Spitsbergen, het barse eiland haag boven de poolcirkel, dat zijn bezoekers zo weinig vriendelijks te bieden heelt. De vier leden van de Nederlandse Spitsbergen Expeditie, zouden er dwars door de lange, donkere poolnacht heen, meer dan een jaar blijven. De expeditie had als hoofdtaak de bestudering van ijsberen gekozen. Deze diersoort is een van de vele waarvoor de term 'bedreigd' geldt. De mens dringt steeds verder en steeds veelvuldiger door in hat poolgebied aan de randen van de Noordelijke IJszee. Hij bouwt radiostations, meteorologische stations, militaire bases, hij zoekt naar delfstoffen waaronder olie. Daarmee bedreigt hij de rust in de betrekkelijk weinige gebieden die geschikt zijn voor het grootbrengen van jonge ijsberen. Een veel ernstiger zaak is dat de mens vrijwel ongelimiteerd jacht maakt op de voornaamste voedselbron van de ijsbeer: de zeehond. De voedselpositie van de ijsbeer is hierdoor in gevaar gekomen. De meest directe bedreiging, vormt echter de jacht op de ijsbeer zelf. Zijn vacht brengt veel geld op. Jaarlijks worden zo'n 1300 dieren geschoten, teveel om de populatie ter grootte van ongeveer 12000 dieren (de schattingen lopen overigens uiteen) op peil te houden. Reeds in 1965 is op internationaal niveau aan de bel getrokken. Biologen en natuurbeschermers wilden de IJsbeer niet in de kou laten staan. In Fairbanks (Alaska) werd besloten meer wetenschappelijke gegevens te gaan verzamelen om op basis daarvan beschermende maatregelen te kunnen trellen. De Nederlandse Spitsbergen Expeditie is een ultvloeisel van dit besluit. Vier jonge Nederlanders hebben van augustus 1968 tot september 1969 ijsberen bekeken, gemeten en gemerkt. Het doet ons genoegen dat de leider van de Nederlandse Spitsbergen Expeditie, de heer P. Oosterveld, bereid is geweest over zijn expedltie en haar achtergronden aan onze lezers te vertellen