Economische specialisering en veranderende sociale verhoudingen in de 19e en 20e eeuw: Een studie op basis van de Nederlandse volkstellingen en huwelijksakten

Economische specialisering en veranderende sociale verhoudingen zijn twee belangrijke onderzoeksgebieden in de Nederlandse sociale en economische geschiedenis. Beide verschijnselen worden weerspiegeld in beroepsaanduidingen zoals die in volkstellingen en in akten van de burgerlijke stand worden aangetroffen. Dit artikel stelt zich als vraag of de economische specialisering en de veranderende sociale verhoudingen onderzocht kunnen worden met behulp van de volkstellingen en de akten van de burgerlijke stand. Het artikel is dus methodologisch of, zo men wil, bronnenkritisch van aard. Het onderzoekt de mogelijkheden en beperkingen van beide bronnen, afzonderlijk en in vergelijking. Dit is mogelijk geworden doordat beroepsaanduidingen in de Nederlandse volkstellingen in het kader van het Life Courses in Context project op dezelfde wijze zijn gecodeerd als in sommige grote databestanden met akten van de burgerlijke stand, zoals de Historische Steekproef Nederland en de zogeheten GENLIAS-bestanden.1 De gemeenschappelijke codering is die van HISCO, Historical International Standard Classification of Occupations