Klimaatextremen

Ons menselijk besef van klimaatextremen beperkt zich in grote mate tot kortstondige periode van excessieve weersomstandigheden. Door de wereldwijde opwarming van de aarde is er een toenemende ongerustheid dat deze extremen vaker zullen voorkomen. Maar hoe verontrustend is die opwarming van de aarde nu eigenlijk? Of is er toch een nieuwe ijstijd in het vooruitzicht? In zijn oratie ‘Klimaatextremen’ plaatst Lucas Lourens de huidige opwarming van de aarde in een geologisch perspectief, waarbij wordt ingegaan op extreme broeikasperioden, die de aarde 56-50 miljoen jaar geleden teisterden en de invloed van astronomische cycli op het klimaat. Het vakgebied paleoklimatologie bestudeert klimaatveranderingen die in het verleden hebben plaatsgevonden op basis van reconstructies en modelstudies. Voor de reconstructies worden verschillende indicatoren gebruikt, zoals de stabiele isotopensamenstelling van foraminiferen. Dit zijn eencellige micro-organismen, die een kalkschaaltje maken dat in grote aantallen als gefossiliseerd materiaal in diepzee sedimenten wordt aangetroffen. Mede door de ontwikkeling van hoge resolutie astronomische dateringtechnieken worden er steeds nauwkeuriger klimaatreconstructies gemaakt, die kunnen worden gebruikt om de uitkomsten van lange tijdexperimenten met geavanceerde klimaatmodellen te toetsen. Door de vraag naar steeds betrouwbaardere modellen om toekomstscenario’s beter te kunnen voorspellen zal dit multidisciplinaire vakgebied zich blijven ontwikkelen