Levenskunst in de medische psychologie: Navigatie als metafoor in de therapeutische behandeling

Hoewel lijden altijd in meer of mindere mate een rol speelt bij fysieke en mentale problemen, wordt er de laatste jaren tevens aandacht besteed aan de rol en beïnvloedbaarheid van positief menselijk functioneren in de context van moeilijke omstandigheden (‘positieve psychologie’). Te denken valt aan bekwaamheid, veerkracht, ervaren van welbevinden, de rol van waarden en zingeving. Deze aspecten kunnen aangewakkerd worden in een psychologische behandeling en ‘levenskunst’ bevorderen, ofwel enerzijds het vermogen de balans te bewaken tussen de invloed van moeilijkheden en ongeluk, en anderzijds oog te houden voor wat er goed is of beter gaat. In dit artikel wordt een methode beschreven om aan deze balans te werken, met gebruikmaking van de metafoor van navigeren, waarin drie processen gaande zijn die ook van toepassing zijn op ons leven: plaatsbepaling, koersbepaling en koersregulatie. Dit wordt toegelicht aan de hand van een casus